طرحواره انزوای اجتماعی

تا حالا شده تو جمع‌های دوستانه یا خانوادگی حس کنی یه جورایی وصله ناجوری؟ یا فکر کنی با بقیه فرق داری و نمی‌تونی راحت باهاشون ارتباط بگیری؟ این حس‌ها ممکنه نشونه‌های طرحواره انزوای اجتماعی باشه. کسایی که این طرحواره رو دارن، معمولاً از موقعیت‌های اجتماعی دوری می‌کنن و احساس می‌کنن به هیچ گروهی تعلق ندارن. این موضوع می‌تونه به احساس تنهایی و حتی افسردگی منجر بشه. اما نگران نباش، شناخت این طرحواره اولین قدم برای غلبه بر اونه.

در این مقاله به این سوالات پاسخ داده می شود

تا حالا پیش اومده که به خاطر ترس از قضاوت دیگران، از شرکت در یه مهمونی یا جمع دوستانه منصرف بشی؟

آیا احساس می‌کنی تو محیط‌های اجتماعی نمی‌تونی خودت باشی و همیشه نگران نظر دیگرانی؟

فکر می‌کنی به خاطر تفاوت‌هایی که با بقیه داری، نمی‌تونی با اونا ارتباط عمیق برقرار کنی؟

تا حالا حس کردی که به هیچ گروه یا جمعی تعلق نداری و همیشه یه جورایی بیرون از دایره ارتباطات هستی؟

اگه تا حالا حس کردی توی جمع‌ها جایی نداری و هیچ‌کس واقعاً تو رو درک نمی‌کنه، حتماً این مقاله رو تا آخر بخون!

داستان مهدی که طرحواره انزوای اجتماعی داشت

مهدی از بچگی همیشه حس می‌کرد با بقیه فرق داره. توی مدرسه، وقتی بقیه بچه‌ها توی حیاط می‌خندیدن و بازی می‌کردن، اون گوشه‌ای می‌ایستاد و فقط نگاه می‌کرد. می‌ترسید که نزدیک بشه، چون فکر می‌کرد هیچ‌کس واقعاً دوستش نداره. این احساس تا بزرگسالی همراهش موند. توی دانشگاه، سر کلاس‌ها همیشه ساکت بود، توی جمع‌ها شرکت نمی‌کرد و اگر کسی بهش سلام می‌کرد، فقط با یک لبخند کوتاه جواب می‌داد. یه روز، وقتی دید همه‌ی هم‌کلاسی‌هاش برای یه سفر گروهی برنامه‌ریزی می‌کنن، حس تنهایی شدیدی بهش دست داد. با خودش گفت: “شاید وقتشه که یه تغییر بدم…

این مقاله در مورد طرحواره انزوای اجتماعی و ویژگی های آن می باشد که بر اساس مدل طرحواره درمانی توضیح داده شده است.

تله انزوای اجتماعی

کسی که گرفتار تله طرحواره انزوای اجتماعی است از ارتباط با دیگران پرهیز می‌کند و خود را تافته‌ی جدابافته می‌داند. در بسیاری از موارد می گویند این شخص دچار طرحواره انزوای اجتماعی بیگانگی است. این افراد یا به خاطر کمرویی شدید این کار ا انجام می‌دهند یا به خاطر حس بالاتر بودن و بی‌اهمیت دانستن دیگران. برای اطلاع از طرحواره های خود می توانید تست طرحواره را از سایت دانلود نموده و آزمون را انجام دهید

در ابتدا در این بخش به معرفی کامل طرحواره ها می پردازیم از این رو حتما ویدیو های زیر را گوش کنید. قبل از شناخت طرحواره انزوای اجتماعی می بایست شناخت کلی و کاملی و از طرحواره ها داشته باشید برای این منظور ویدیو های آموزشی در این مقاله گذاشته شده است.

دوره درمانی طرحواره انزوای اجتماعی

دوستانم قبل از ادامه مقاله برای درمان طرحواره انزوای اجتماعی باید حتما این طرحواره را به صورت کامل بشناسید در این ویدیو که به صورت رایگان براتون تهیه کردیم توضیح دادیم که نشانه های طرحواره انزوای اجتماعی چیست و چرا این طرحواره به وجود میاد.

دوره طرحواره انزوا

2,990,000 ریال قیمت اصلی 2,990,000 ریال بود.1,680,000 ریالقیمت فعلی 1,680,000 ریال است.

خرید دوره(کلیک کنید)

نشانه‌های طرحواره‌ انزوای اجتماعی

اگر شما هم اغلب موارد زیر را دارید ممکن است به انزوای اجتماعی گرایش داشته باشید:

•  در موقعیت‌های اجتماعی خیلی کمرو هستم
•  در مهمانی‌ها وجمع‌ها، احساس می‌کنم خیلی خسته کننده هستم و نمی‌دانم چه بگویم
•  فکر می‌کنم دیگران از هر نظر از من بهتر هستند
•  احساس می‌کنم از همه‌ی جمع‌ها کنار گذاشته‌شده‌ام
•  احساس می‌کنم هیچ کس از من خوشش نمی‌آید

یکی از اصلی‌ترین نیازهای هر انسانی ارتباط با دیگران و حس امنیت است. کسی که خود را از جمع‌ها دور می‌کند به افسردگی گرایش پیدا می‌کند و بسیار اذیت می‌شود.

مطالعه بیشتر: طرحواره آسیب پذیری

دو گروه از افراد ممکن است گرفتار تله انزوای اجتماعی شوند:

•  کسانی‌که در کودکی تحقیر و سرزنش شده بودند و خودشان نیز خلق و خوی کمرویی داشتند.
• کسانی‌که احساس می‌کنند نسبت به دیگران باهوش‌ترند و کسی آن‌ها را درک نمی‌کند.

ویژگی‌های طرحواره‌ انزوای اجتماعی

•  از برخورد با افراد مخصوصا غریبه‌ها دوری می‌کند
•  از برخورد با جنس مخالف واهمه دارد
•  احساس تنهایی یا حقارت می‌کند
•  از قضاوت دیگران بسیار می‌ترسد
•  ممکن است به اجتماع ضربه بزند.
•  ممکن است عدم عضویت اجتماعی خود را به صورت قلدری نشان دهد

مطالعه بیشتر: تست طرحواره یانگ

ریشه های تحولی طرحواره انزوای اجتماعی

بعضی از افراد به صورت شخصیتی گرایش به تنهایی دارند یا نمی‌دانند چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند. ولی موارد تربیتی زیر عامل اصلی این طرحواره هستند:

•  ویژگی‌های ظاهری
•  خانواده‌ی متفاوت با دیگران
•  تحقیر شدن و سرزنش شدن در کودکی
•  داستان‌سازی های منفی از شکست‌ها و مسائل کودکی خود

کسانی که در تله انزوای اجتماعی هستند رفتارهای زیر را دارند:

• احساس می‌کنند با دیگران فرق دارند
• از کار یا برخورد با دیگران کناره‌گیری می‌کنند
•  در جمع‌ها کم حرف هستند و از درون عصبانی هستند
•  از ظاهر خود خجالت می‌کشند
•  خود را با دیگران مقایسه می‌کنند
•  تلاش زیادی بر پنهان کردن عیب‌های خود می‌کنند

کسانی‌که این طرحواره را دارند زود از زندگی ناامید می‌شوند و زمانی‌که کسی به آن‌ها انتقادی می‌کند از درون بسیار به هم می‌ریزند.

علائم خطر در روابط عاطفی

زمانی که خود شما یا طرف مقابلتان کارهای زیر را انجام می‌دهد به سمت این طرحواره پیش می‌روید:

• شما را به شدت تحقیر می‌کند
• در کنار او حرفی برای گفتن ندارید
•  چندان تمایلی به دیدن همدیگر ندارید

به صورت کلی کسانی‌که در این طرحواره هستند چندان در ارتباطات عاطفی موفق نیستند و نمی‌دانند چگونه سر صحبت را با طرف مقابل باز کنند.

درمان طرحواره انزوای اجتماعی

همان گونه که در کتاب طرحواره‌ها ذکر کرده‌ایم راه رهایی از طرحواره‌ها شفای کودک درون، اصلاح والد ذهنی و تغییر داستان‌هایی است که در ذهن ما نقش می‌بندد.

برای درمان تله انزوای اجتماعی نیاز به برنامه‎‌های زیر است:

 تغییر باورها و داستان‌های ذهنی

هر شخصی زمانی‌که با رویداد مثبت یا منفی‌ای روبرو می‌شود در ذهن خود داستان‌هایی درست می‌کند که با توجه به آن داستان‌ها با آن رویداد روبرو می‌شود. مثلا اگر با شخصی برخورد کند ممکن است سریعا یکی از داستان‌های زیر را بسازد:

•  او به من توهین کرد پس من خوب نیستم.
•  او در برخورد با من منظور خاصی دارد
•  او می‌داند که من بد هستم و..

شخصی که انزوای اجتماعی دارد داستان‌های منفی زیادی علیه خودش درست می‌کند. مثلا می‌گوید: من خوب نیستم، دیگران خواهند فهمید که من عیب بزرگی دارم و…

یکی از کارهای مهم برای رهایی از این طرحواره عوض کردن داستان‌های ذهنی است. شخص دارای انزوای اجتماعی در مورد رفتار دیگران قضاوت‌های زیادی می‌کند و لازم است این قضاوت‌ها را عوض کند.

 شفای کودک آسیب پذیر

کودکی هر شخصی برای آینده‌ی او بسیار مهم است. کسانی‌که در کودکی مورد ظلم یا تحقیر قرار گرفته‌اند همیشه آن بار منفی را به دوش می‌کشند، مگر این که بتوانند تغییری در خود ایجاد کنند. لازم است کودک درون خود را نوازش کنند و او را گرامی بدارند تا کم کم این کودک درون که نماد هیجانات ما هست به جامعه برگدد و در کنار دیگران احساس امنیت کند.

تغییر الگوهای رفتاری

افرادی که انزوای اجتماعی دارند ممکن است دچار یک تنبلی ذهنی و فیزیکی شوند و نخواهند هیچ تغییری در زندگی خود ایجاد کنند. اولین کاری که در این زمینه باید انجام دهند این است که الگوهای رفتاری خود را بشناسند؛ یعنی ببینند چه رفتارهایی را در برخورد با دیگران انجام می‌دهند. سپس اقدام به تغییر این رفتارها کنند.

وقتی شخص در تله‌ انزوای اجتماعی قرار می‌‌گیرد حتما باید اصول ارتباط با دیگران را یاد بگیرد؛ سعی کند با غریبه‌ها سر صحبت را باز کند، از برخورد با دیگران نترسد، از جمع‌ها کناره‌گیری نکند، توانمندی‌های خود را بشناسد و قدر آن‌ها را بداند. به صورت کلی لازم است شخص قالب‌های ارتباطی قبلی خود را بشکند.

مطالعه بیشتر: تست افسردگی

5 راه درمان برای طرحواره انزوای اجتماعی

1. شناسایی باورهای مرتبط با انزوا و بازنگری آن‌ها

باورهای اصلی خود درباره اینکه چرا احساس می‌کنید از دیگران جدا هستید را شناسایی کنید. مثلاً:

• «من با دیگران فرق دارم.»
• «هیچ‌کس من را درک نمی‌کند.»

برای هر باور، شواهدی که آن را تأیید یا رد می‌کند بنویسید. سپس سعی کنید جملات جایگزین و واقع‌بینانه‌تری ایجاد کنید، مانند:
«من ممکن است در برخی زمینه‌ها متفاوت باشم، اما در بسیاری از موارد با دیگران شباهت دارم.»

2. شرکت در فعالیت‌های گروهی

برای افزایش احساس تعلق، به فعالیت‌های اجتماعی یا گروهی بپیوندید که به علایق شما مرتبط است، مانند کلاس‌های آموزشی، باشگاه‌های ورزشی یا گروه‌های داوطلبانه. حضور در این فضاها به شما کمک می‌کند که با افراد جدید آشنا شوید و احساس انزوا را کاهش دهید.

3. تمرین ارتباطات صمیمانه

افراد با طرحواره انزوای اجتماعی اغلب از برقراری روابط عمیق می‌ترسند. برای شروع، سعی کنید یک مکالمه صمیمانه با فردی که به او اعتماد دارید داشته باشید. احساسات و افکار خود را در میان بگذارید و از او هم بخواهید دیدگاه خود را بیان کند. این تمرین به شما کمک می‌کند روابط عمیق‌تری بسازید.

4. تمرکز بر نقاط مشترک با دیگران

به جای تمرکز بر تفاوت‌های خود با دیگران، به شباهت‌ها توجه کنید. مثلاً در مکالمات روزمره، به دنبال موضوعات مشترک بگردید، مانند علایق، تجربیات یا دغدغه‌های مشابه. یادآوری این شباهت‌ها می‌تواند احساس جداافتادگی را کاهش دهد.

5. یادگیری پذیرش خود

یکی از دلایل اصلی انزوای اجتماعی، ترس از قضاوت دیگران است. روزانه به خودتان یادآوری کنید که همه انسان‌ها نواقصی دارند و هیچ‌کس کامل نیست. تمرین‌های زیر می‌تواند مفید باشد:

• جلوی آینه بایستید و با خودتان مهربانانه صحبت کنید.
• به خود بگویید: «من ارزشمند هستم، حتی اگر در همه چیز با دیگران یکسان نباشم.»

کلام پایانی

طرحواره انزوای اجتماعی می‌تواند تأثیر منفی زیادی بر زندگی اجتماعی شما داشته باشد، اما با تمرین‌های مناسب می‌توانید احساس تعلق بیشتری به جامعه داشته باشید و روابط خود را بهبود دهید. اگر این طرحواره عمیق‌تر است و به تنهایی نمی‌توانید بر آن غلبه کنید، مراجعه به یک درمانگر طرحواره‌درمانی می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

نویسنده مقاله طرحواره انزوای اجتماعی: فرزاد میراحمدی

مطالعه بیشتر: تست اضطراب اجتماعی