طرحواره انزوای اجتماعی
این مقاله در مورد طرحواره انزوای اجتماعی و ویژگی های آن می باشد که بر اساس مدل طرحواره درمانی توضیح داده شده است.
تله انزوای اجتماعی
کسی که گرفتار تله طرحواره انزوای اجتماعی است از ارتباط با دیگران پرهیز میکند و خود را تافتهی جدابافته میداند. در بسیاری از موارد می گویند این شخص دچار طرحواره انزوای اجتماعی بیگانگی است. این افراد یا به خاطر کمرویی شدید این کار ا انجام میدهند یا به خاطر حس بالاتر بودن و بیاهمیت دانستن دیگران. برای اطلاع از طرحواره های خود می توانید تست طرحواره را از سایت دانلود نموده و آزمون را انجام دهید
در ابتدا در این بخش به معرفی کامل طرحواره ها می پردازیم از این رو حتما ویدیو های زیر را گوش کنید. قبل از شناخت طرحواره انزوای اجتماعی می بایست شناخت کلی و کاملی و از طرحواره ها داشته باشید برای این منظور ویدیو های آموزشی در این مقاله گذاشته شده است.
دوره درمانی طرحواره انزوای اجتماعی
دوستانم قبل از ادامه مقاله برای درمان طرحواره انزوای اجتماعی باید حتما این طرحواره را به صورت کامل بشناسید در این ویدیو که به صورت رایگان براتون تهیه کردیم توضیح دادیم که نشانه های طرحواره انزوای اجتماعی چیست و چرا این طرحواره به وجود میاد.
خرید دوره(کلیک کنید)
نشانههای طرحواره انزوای اجتماعی
اگر شما هم اغلب موارد زیر را دارید ممکن است به انزوای اجتماعی گرایش داشته باشید:
- در موقعیتهای اجتماعی خیلی کمرو هستم
- در مهمانیها وجمعها، احساس میکنم خیلی خسته کننده هستم و نمیدانم چه بگویم
- فکر میکنم دیگران از هر نظر از من بهتر هستند
- احساس میکنم از همهی جمعها کنار گذاشتهشدهام
- احساس میکنم هیچ کس از من خوشش نمیآید
یکی از اصلیترین نیازهای هر انسانی ارتباط با دیگران و حس امنیت است. کسی که خود را از جمعها دور میکند به افسردگی گرایش پیدا میکند و بسیار اذیت میشود.
دو گروه از افراد ممکن است گرفتار تله انزوای اجتماعی شوند:
- کسانیکه در کودکی تحقیر و سرزنش شده بودند و خودشان نیز خلق و خوی کمرویی داشتند.
- کسانیکه احساس میکنند نسبت به دیگران باهوشترند و کسی آنها را درک نمیکند.
ویژگیهای طرحواره انزوای اجتماعی
- از برخورد با افراد مخصوصا غریبهها دوری میکند
- از برخورد با جنس مخالف واهمه دارد
- احساس تنهایی یا حقارت میکند
- از قضاوت دیگران بسیار میترسد
- ممکن است به اجتماع ضربه بزند.
- ممکن است عدم عضویت اجتماعی خود را به صورت قلدری نشان دهد
ریشه های تحولی طرحواره انزوای اجتماعی
بعضی از افراد به صورت شخصیتی گرایش به تنهایی دارند یا نمیدانند چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند. ولی موارد تربیتی زیر عامل اصلی این طرحواره هستند:
- ویژگیهای ظاهری
- خانوادهی متفاوت با دیگران
- تحقیر شدن و سرزنش شدن در کودکی
- داستانسازی های منفی از شکستها و مسائل کودکی خود
کسانی که در تله انزوای اجتماعی هستند رفتارهای زیر را دارند:
- احساس میکنند با دیگران فرق دارند
- از کار یا برخورد با دیگران کنارهگیری میکنند
- در جمعها کم حرف هستند و از درون عصبانی هستند
- از ظاهر خود خجالت میکشند
- خود را با دیگران مقایسه میکنند
- تلاش زیادی بر پنهان کردن عیبهای خود میکنند
کسانیکه این طرحواره را دارند زود از زندگی ناامید میشوند و زمانیکه کسی به آنها انتقادی میکند از درون بسیار به هم میریزند.
علائم خطر در روابط عاطفی
زمانی که خود شما یا طرف مقابلتان کارهای زیر را انجام میدهد به سمت این طرحواره پیش میروید:
- شما را به شدت تحقیر میکند
- در کنار او حرفی برای گفتن ندارید
- چندان تمایلی به دیدن همدیگر ندارید
به صورت کلی کسانیکه در این طرحواره هستند چندان در ارتباطات عاطفی موفق نیستند و نمیدانند چگونه سر صحبت را با طرف مقابل باز کنند.
درمان طرحواره انزوای اجتماعی
همان گونه که در کتاب طرحوارهها ذکر کردهایم راه رهایی از طرحوارهها شفای کودک درون، اصلاح والد ذهنی و تغییر داستانهایی است که در ذهن ما نقش میبندد.
برای درمان تله انزوای اجتماعی نیاز به برنامههای زیر است:
تغییر باورها و داستانهای ذهنی
هر شخصی زمانیکه با رویداد مثبت یا منفیای روبرو میشود در ذهن خود داستانهایی درست میکند که با توجه به آن داستانها با آن رویداد روبرو میشود. مثلا اگر با شخصی برخورد کند ممکن است سریعا یکی از داستانهای زیر را بسازد:
- او به من توهین کرد پس من خوب نیستم.
- او در برخورد با من منظور خاصی دارد
- او میداند که من بد هستم و..
شخصی که انزوای اجتماعی دارد داستانهای منفی زیادی علیه خودش درست میکند. مثلا میگوید: من خوب نیستم، دیگران خواهند فهمید که من عیب بزرگی دارم و…
یکی از کارهای مهم برای رهایی از این طرحواره عوض کردن داستانهای ذهنی است. شخص دارای انزوای اجتماعی در مورد رفتار دیگران قضاوتهای زیادی میکند و لازم است این قضاوتها را عوض کند.
شفای کودک آسیب پذیر
کودکی هر شخصی برای آیندهی او بسیار مهم است. کسانیکه در کودکی مورد ظلم یا تحقیر قرار گرفتهاند همیشه آن بار منفی را به دوش میکشند، مگر این که بتوانند تغییری در خود ایجاد کنند. لازم است کودک درون خود را نوازش کنند و او را گرامی بدارند تا کم کم این کودک درون که نماد هیجانات ما هست به جامعه برگدد و در کنار دیگران احساس امنیت کند.
تغییر الگوهای رفتاری
افرادی که انزوای اجتماعی دارند ممکن است دچار یک تنبلی ذهنی و فیزیکی شوند و نخواهند هیچ تغییری در زندگی خود ایجاد کنند. اولین کاری که در این زمینه باید انجام دهند این است که الگوهای رفتاری خود را بشناسند؛ یعنی ببینند چه رفتارهایی را در برخورد با دیگران انجام میدهند. سپس اقدام به تغییر این رفتارها کنند.
وقتی شخص در تله انزوای اجتماعی قرار میگیرد حتما باید اصول ارتباط با دیگران را یاد بگیرد؛ سعی کند با غریبهها سر صحبت را باز کند، از برخورد با دیگران نترسد، از جمعها کنارهگیری نکند، توانمندیهای خود را بشناسد و قدر آنها را بداند. به صورت کلی لازم است شخص قالبهای ارتباطی قبلی خود را بشکند.
5 راه درمان برای طرحواره انزوای اجتماعی
1. شناسایی باورهای مرتبط با انزوا و بازنگری آنها
باورهای اصلی خود درباره اینکه چرا احساس میکنید از دیگران جدا هستید را شناسایی کنید. مثلاً:
- «من با دیگران فرق دارم.»
- «هیچکس من را درک نمیکند.»
برای هر باور، شواهدی که آن را تأیید یا رد میکند بنویسید. سپس سعی کنید جملات جایگزین و واقعبینانهتری ایجاد کنید، مانند:
«من ممکن است در برخی زمینهها متفاوت باشم، اما در بسیاری از موارد با دیگران شباهت دارم.»
2. شرکت در فعالیتهای گروهی
برای افزایش احساس تعلق، به فعالیتهای اجتماعی یا گروهی بپیوندید که به علایق شما مرتبط است، مانند کلاسهای آموزشی، باشگاههای ورزشی یا گروههای داوطلبانه. حضور در این فضاها به شما کمک میکند که با افراد جدید آشنا شوید و احساس انزوا را کاهش دهید.
3. تمرین ارتباطات صمیمانه
افراد با طرحواره انزوای اجتماعی اغلب از برقراری روابط عمیق میترسند. برای شروع، سعی کنید یک مکالمه صمیمانه با فردی که به او اعتماد دارید داشته باشید. احساسات و افکار خود را در میان بگذارید و از او هم بخواهید دیدگاه خود را بیان کند. این تمرین به شما کمک میکند روابط عمیقتری بسازید.
4. تمرکز بر نقاط مشترک با دیگران
به جای تمرکز بر تفاوتهای خود با دیگران، به شباهتها توجه کنید. مثلاً در مکالمات روزمره، به دنبال موضوعات مشترک بگردید، مانند علایق، تجربیات یا دغدغههای مشابه. یادآوری این شباهتها میتواند احساس جداافتادگی را کاهش دهد.
5. یادگیری پذیرش خود
یکی از دلایل اصلی انزوای اجتماعی، ترس از قضاوت دیگران است. روزانه به خودتان یادآوری کنید که همه انسانها نواقصی دارند و هیچکس کامل نیست. تمرینهای زیر میتواند مفید باشد:
- جلوی آینه بایستید و با خودتان مهربانانه صحبت کنید.
- به خود بگویید: «من ارزشمند هستم، حتی اگر در همه چیز با دیگران یکسان نباشم.»
کلام پایانی
طرحواره انزوای اجتماعی میتواند تأثیر منفی زیادی بر زندگی اجتماعی شما داشته باشد، اما با تمرینهای مناسب میتوانید احساس تعلق بیشتری به جامعه داشته باشید و روابط خود را بهبود دهید. اگر این طرحواره عمیقتر است و به تنهایی نمیتوانید بر آن غلبه کنید، مراجعه به یک درمانگر طرحوارهدرمانی میتواند بسیار مؤثر باشد.
نویسنده مقاله طرحواره انزوای اجتماعی: فرزاد میراحمدی
نوشتههای تازه
مزایای کتاب طرحواره ها
شناخت طرحواره های خود - درمان طرحواره ها - رشد و توسعه فردی - شناخت الگوهای غلط کودکی
خرید کتاب طرحواره ها
حتما این مطالب را بخوانید
مشاوره طرحواره درمانی
آیا بارها تلاش کردهاید که از شر افکار یا رفتارهای منفی خلاص شوید، اما باز هم به نقطه شروع بازگشتهاید؟...
درمان طرحواره اطاعت
آیا تاکنون احساس کردهاید که همیشه در زندگیتان به خواستههای دیگران اولویت میدهید و خودتان را فراموش میکنید؟ اگر بله،...
درمان طرحواره بازداری هیجانی
آیا احساس میکنید که در بیان احساسات خود محدود شدهاید؟ یا گاهی اوقات نمیتوانید به راحتی نیازهای هیجانی خود را...
درمان طرحواره ایثار
آیا احساس میکنید همیشه باید نیازهای دیگران را بر نیازهای خود ترجیح دهید؟ آیا خودتان را فراموش کردهاید و فقط...
7 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
به افراد دارای این طرحواره توصیه می کنم در کارها و تفریحات گروهی شرکت کنند
ایا راهی برای درمان همیشگی هست؟ من از بچگیم انگار با انزوای اجتماعی به دنیا اومدم و حالا چند ساله خیلی شدید شده. امیدی هست که درست بشه؟
سلام نیاز هست با روان درمانگر صحبت کنید
چجوری میشه طرف اعتماد به نفس خودشو داشته باشه بعد این انزوای اجتماعی هم باشه?
انزوای اجتماعی باعث پایین امدن عزت نفس و اعتماد به نفس میشه. وقتی شخصی نتواند با دیگران ارتباط مناسب داشته باشد و خود را از دیگران مخفی کند اعتماد به نفسش کاهش می یابد
آیا افراد دارای انزوای اجتماعی اعتماد به نفس پایین دارند؟!
بله. به دلیل عدم ارتباط با دیگران هم اعتماد به نفس خود را از دست می دهند همچنین اگر این طرحواره را درمان نکنند دچار افسردگی می شوند.