تکنیک تقویت حافظه

چگونه با تکنیک تقویت حافظه موارد مختلف را حفظ کنیم؟

گاهی برای مطالعه کتابها یا در زندگی روزمره احساس می کنید حافظه تان یاری نمی کند یا دوست دارید راحت تر بتوانید موارد مختلف را حفظ کنید. در این مقاله تکنیک تقویت حافظه را آموزش می دهم.

تصویرسازی ذهنی

اساس حفظ کردن تصویر سازی ذهنی است. شما تصویری را که در ذهن دارید فراموش نمی کنید ولی ممکن است کلمات را به راحتی فراموش کنید. سعی کنید بعضی موارد مهم را در ذهن خود تصویرسازی کنید.

با انجام تمرینات تقویت حافظه و تسلط بر آن‌ها به تمركز حواس بسیار عالی دست می‌یابید و می‌توانید حتی در شلوغ‌ترین مكان‌ها هم درس بخوانید و یاد بگیرید.

لطفاً كلمات زیر را به ترتیب بخوانید و پس از خواندن هر كدام چند ثانیه فكر كنید:

مادر، مغز، معلم سال اول، خانه‌ی من، پارك

با خواندن هر كدام از كلمات فوق یك تصویر در ذهنتان نقش می‌بندد. مثلاً با خواندن كلمه‌ی مادر تصویر او در یك موقعیت خاص به ذهن می‌رسد. ذهن ما مانند یك كامپیوتر بسیار قوی است كه مطالب گوناگون، عكس‌ها، نمودارها و تصاویر را در خود جای می‌دهد. اگر می‌خواهید از حافظه‌ی خود به طور شگفت‌انگیز استفاده كنید، باید هر چه را می‌خوانید به صورت تصویری در ذهن خود جای دهید؛ یعنی تصویر و منظره‌ی واقعی و یا ساختگی از آن‌ها به ذهن بسپارید كه هنگام یادآوری، این تصاویر فوراً در دسترس قرار بگیرند. به عبارت دیگر تصاویر باعث شوند كه مطالبی كه خوانده‌اید تداعی شود. به همین دلیل است كه می‌گویند: «ارزش یك تصویر از هزار كلمه بیشتر است».

بنابر این باید تصویرسازی ذهنی را یاد بگیرید و برای تقویت حافظه‌ی خود از اصول آن استفاده كنید. این كار بسیار ساده است و فقط كمی علاقه و تمرین نیاز است كه از یك حافظه‌ی معمولی یك حافظه شگفت‌انگیز بسازید.

اگر یك صحنه‌ی جالب یا خشن و یا غیرمنتظره را ببینید می‌توانید آن را فوراً در ذهن جای دهید و برای دیگران هم تعریف كنید، اما صحنه‌های عادی را كه روزانه می‌بینید به دست فراموشی می‌سپارید. صحنه‌های غیرعادی همیشه در ذهن می‌مانند. در روش تصویرسازی ذهنی كه اساس تقویت حافظه است می‌خواهیم از چیزهای عادی تصاویر غیرعادی بسازیم و به راحتی از عهده‌ی حفظ هر چیزی برآییم.

اكنون می‌خواهم بگویم كه چگونه یک لیست را حفظ كنید. برای حفظ هر چیزی باید یك تداعی ایجاد كنید كه هنگام یادآوری، همان تداعی كمك كند. باید بدانید كه گاهی هنگام مطالعه تمام مطالب را خوب یاد می‌گیرید ولی بعد زمانی كه مورد نیاز است نمی‌توانید آن‌ها را به خاطر بیاورید و این مشكل عمده‌ی بسیاری از افراد است. تکنیک تقویت حافظه این مشكل را حل می‌كنند، چون برای هر چیزی كه یاد می‌گیرید یك تداعی ایجاد می‌كنید و در زمان مورد نیاز، آن تداعی باعث یادآوری مطلب می‌شود. پس یادگیری و یادآوری یكی نیستند اما باید هماهنگ شوند.

مطالعه بیشتر: افزایش تمرکز حواس

به لیست زیر توجه کنید:

گندم- سوسک- تراکتور- آسمان – مالزی- هلی کوپتر – صداقت – cd- دمپایی – دوچرخه – بنزین – درخت – چشم –  پاكی – مروارید- رفیق

اولین كلمه‌ی قبل گندم و دومی سوسك بود. باید بین این دو كلمه یك رابطه غیر عادی ایجاد كنید كه به راحتی در ذهنتان قرار گیرد، به گونه‌ای كه تا كلمه‌ی گندم به ذهنتان آمد پشت سر آن كلمه‌ی سوسك به ذهن بیاید. پس باید یك تصویر عجیب از گندم و سوسك بسازید. اگر مثلاً بگویید یك سوسك در كنار یك خوشه‌ی گندم دیدم و یا یك سوسك در حال خوردن گندم بود، به احتمال زیاد تصویر چندان موفقی نخواهد بود و به زودی فراموش می‌شود، چون این تصویر عادی است. ولی اگر مثلاً بگویید یك خوشه گندم از زمین تا آسمان ادامه داشت و روی آن هزاران سوسك رژه می‌رفتند، هرگز فراموش نمی‌شود، چون تصویر غیرعادی است.

بعد از آن بین سوسك و تراكتور و سپس تراكتور و آسمان و تا آخر رابطه‌های غیرعادی و خنده دار و یا خشن ایجاد كنید. توجه داشته باشید كه هر چه قدر این رابطه غیرعادی‌تر باشد ماندگاری آن بیش‌تر می‌شود و راحت‌تر به یاد می‌آید؛ به عبارت دیگر باید بین هر دو كلمه یك تصویر درست كنید و این تصویر حتی الامكان دارای شرایط زیر باشد:

۱) خنده دار: در تصویر فوق سوسك‌ها به طور خنده داری از خوشه‌ی گندم بالا می‌رفتند. حال بین هر جفت از كلمات زیر از همان لیست قبلی تصویر خنده دار ایجاد كنید:

سوسك و تراكتور – تراكتور و آسمان – آسمان و مالزی

۲) تحرك: هر چه سرعت آن تصویر بیش‌تر باشد ماندگاری آن نیز بیشتر است.

مثلاً در تصویر سوسك و تراكتور تصور می‌كنیم كه هر سوسك سوار یك تراكتور شده و با سرعت سرسام آوری رانندگی می‌كند.

اكنون بین هر جفت از كلمات زیر یك تصویر غیرعادی و پرتحرك بسازید:

آسمان و مالزی – مالزی و هلی كوپتر – هلی كوپتر و صداقت

۳) رنگ: اگر رنگ هر تصویر عوض شود غیرعادی‌تر می‌شود و برای حفظ كردن بهتر است.

مثلاً برای تصویر تراكتور و آسمان تصور می‌كنیم كه هزاران تراكتور آبی رنگ در آسمان قرمز رنگ به سرعت حركت می‌كنند.

اكنون بین هر جفت از كلمات زیر یك تصویر غیرعادی و دارای رنگ عجیب بساز:

صداقت و CD – CD و دمپایی – دمپایی و دوچرخه

۴) جابجایی: اگر جای چیزها عوض شود و هر كدام در یك جای غیرعادی قرار گیرند تصویر جالب‌تری ساخته می‌شود. مثلاً برای تصویر آسمان و مالزی تصور می‌كنیم كه مالزی از زمین جدا شد و در آسمان قرار گرفت و هر لحظه امكان افتادنش بر سر ما هست.

اكنون با همین تکنیک تقویت حافظه بین هر جفت از كلمات زیر یك تصویر غیرعادی و جابه جا بساز:

دمپایی و دوچرخه – دوچرخه و بنزین – بنزین و درخت

۵) درگیر كردن خود: اگر خود شخص هم درگیر حادثه باشد بهتر است. مثلاً برای تصویر هلی كوپتر و صداقت تصور می‌كنیم كه سوار هلی كوپتر غول پیكری هستیم كه صدای پروانه و موتورش قطع شده است (صدا قطع برای یادگیری صداقت) و امكان سقوطش هست.

اكنون بین هر جفت از كلمات زیر یك تصویر غیرعادی بسازید كه خودتان هم درگیر آن باشید:

CD و دمپایی – دمپایی و دوچرخه – دوچرخه و بنزین

۶) مبالغه: مهم‌ترین ویژگی تصاویر غیرعادی مبالغه است، چون تحقیقات نشان داده است كه مغز چیزهایی را كه بهتر یاد می‌گیرد به صورت بزرگ‌تر می‌بیند. مثلاً برای تصویر دوچرخه و بنزین تصور می‌كنیم كه سوار بر یك دوچرخه‌ی بسیار بزرگ هستیم كه هر چرخ آن اندازه یك كوه است و با هر ركاب زدن هزاران لیتر بنزین از آن می‌ریزد.

اكنون بین هر جفت از كلمات زیر یك تصویر غیرعادی و مبالغه آمیز بسازید:

درخت و چشم – چشم و پاكی – مروارید و رفیق

سعی كنید همیشه تصاویری بسازید كه حداقل دو شرط از شرایط بالا را داشته باشد.

اكنون به عنوان تمرین بین هر جفت از كلمات زیر یك تصویر بسازید و سپس كتاب را ببندید و ببینید آیا آن تصویرها به ذهن‌تان می‌آید:

۱- دیوار، آینه

۲- دود، پیاز: مثلاً دود بسیار غلیظی از خیابان بلند می‌شود و پیازهای بسیاری تلاش می‌كنند آن را از بین ببرند.

۳- پنیر، لوله: مثلاً یك لوله بسیار بزرگ از كنار شهر می‌گذرد و تو با چكش بر آن می‌زنی و سوراخ می‌شود هزاران قالب پنیر بر سر و صورتت می‌ریزد.

۴- دفتر، شادی

۵- باران، قلم

۶- ماشین، آچار

۷- سیمان، مدرسه

۸- پنجره، گل مریم

۹- دستمال كاغذی، هندوانه

۱۰- صنایع دستی، گوجه فرنگی

توجه:

۱- هرشخصی با توجه به تجربیات خودش تصاویر خاص خودش را می‌سازد. بنابراین آن تصویری كه شما می‌سازید برای خودتان بهترین است. فقط تلاش كنید كه تصویری غیرعادی باشد.

۲- اولین تصویری كه به ذهنتان آمد را در نظر بگیرید و سریع آن را شكار كنید.

۳- هر چند اوایل ممكن است این كار وقت گیر باشد ولی پس از مدت كوتاهی می‌توانید در هر نیم ثانیه و یا كمتر یك تصویر بسازید و هر روز حافظه‌ی خود را قوی‌تر كنید.

۴- حافظه هم مثل دیگر اندام‌های بدن نیاز به ورزش دارد و برای به دست آوردن نتایج جالب باید كمی صبر پیشه كنید. 

تمرین:

یك لیست ۱۰ تایی و یك لیست ۲۰ تایی از موارد گوناگون را با این تکنیک تقویت حافظه حفظ كنید.

توجه:

اگر كلمه‌ای از آن لیستی كه حفظ كرده‌اید به ذهنتان نیامد نشان دهنده‌ی آن است كه تصویر غیرعادی و جالب برای آن نساختید.

توجه داشته باشید که در این مقاله ما اولین تکنیک تقویت حافظه را بیان کردیم.

در کتاب تندخوانی با ذهن ناخودآگاه تکینکهای مختلفی برای افزایش سرعت خواندن و برای حفظ کلمات دشوارتر و فرمولها و… ارائه کردیم.