طرحواره رهاشدگی چیست
یکی از طرحواره های شایع، طرحواره رهاشدگی یا طردشدگی است. افراد زیادی از ما می پرسند که راه رهایی از طرحواره رهاشدگی چیست؟ هر چند در بسیاری از مواقع نیاز به حضور در جلسات درمان هست ولی در این مقاله چندین راهکار ارائه می کنیم که به رهایی یا درمان طرحواره رهاشدگی کمک می کند. همچنین می توانید تست طرحواره را به صورت رایگان انجام دهید.
در ابتدا در این بخش به معرفی کامل طرحواره ها می پردازیم از این رو حتما ویدیو های زیر را گوش کنید. قبل از شناخت طرحواره رهاشدگی می بایست شناخت کلی و کاملی و از طرحواره ها داشته باشید برای این منظور ویدیو های آموزشی در این مقاله گذاشته شده است.
دوره درمانی طرحواره رهاشدگی
دوستان یکی از مهم ترین طرحواره ها رهاشدگی می باشد و خیلی از افراد درگیر این طرحواره هستند برای درمان این طرحواره باید حتما بدونید این طرحواره چه نشانه هایی داره برای این امر حتما ویدیو را تا انتها ببینید.
خرید دوره(کلیک کنید)
نشانههای طرحواره رهاشدگی: چگونه این الگوی ذهنی را شناسایی کنیم؟
طرحواره رهاشدگی (Abandonment Schema) یکی از طرحوارههای ناسازگار اولیه است که باعث میشود فرد احساس کند افراد مهم زندگیاش او را ترک خواهند کرد. این طرحواره معمولاً در دوران کودکی به دلیل تجربیات طرد، فقدان محبت پایدار، یا فقدان احساس امنیت شکل میگیرد. افراد مبتلا به این طرحواره در روابط خود احساس ناامنی، وابستگی شدید، و ترس از تنها ماندن را تجربه میکنند.
در این مقاله، به بررسی نشانههای طرحواره رهاشدگی پرداختهایم تا بتوانید این الگو را در خود یا دیگران شناسایی کنید.
1. ترس شدید از طرد شدن
یکی از اصلیترین نشانههای طرحواره رهاشدگی، ترس دائمی از طرد شدن توسط افراد مهم زندگی است. این ترس ممکن است حتی در موقعیتهای پایدار و امن نیز وجود داشته باشد و باعث شود فرد احساس کند هر لحظه ممکن است تنها بماند.
2. اضطراب جدایی در روابط عاطفی
افراد مبتلا به این طرحواره معمولاً در روابط عاطفی خود احساس وابستگی بیشازحد دارند. آنها ممکن است از جدا شدن حتی برای مدت کوتاه بترسند یا تصور کنند که شریک عاطفیشان ممکن است آنها را رها کند.
3. وابستگی افراطی به دیگران
چنین افرادی برای برآورده کردن نیازهای عاطفی خود بیشازحد به دیگران وابسته هستند. این وابستگی باعث میشود از دست دادن روابط برای آنها به شدت آسیبزا باشد و اغلب احساس میکنند بدون حضور دیگران نمیتوانند زندگی کنند.
4. حساسیت بالا به تغییرات در رفتار دیگران
افراد با طرحواره رهاشدگی، نسبت به کوچکترین تغییرات در رفتار یا توجه دیگران بسیار حساس هستند. مثلاً اگر شریک عاطفی یا دوستشان کمی سردتر رفتار کند، ممکن است بلافاصله تصور کنند که این تغییر نشانه رها شدن آنها است.
5. احساس ناامنی مداوم در روابط
چنین افرادی اغلب احساس میکنند که روابطشان ناامن است. حتی اگر طرف مقابل به آنها اطمینان دهد، این افراد همچنان به ترک شدن فکر میکنند و دائماً به دنبال نشانههایی از ناامنی میگردند.
6. تلاش برای جلب توجه بیشازحد
افراد با این طرحواره ممکن است برای حفظ روابط، بهطور افراطی سعی کنند توجه دیگران را جلب کنند. آنها ممکن است رفتارهای وابسته، کنترلگر، یا حتی فداکارانه نشان دهند تا مطمئن شوند که دیگران آنها را ترک نمیکنند.
7. احساس تنهایی و بیپناهی
یکی دیگر از نشانههای مهم این طرحواره، احساس تنهایی عمیق است. این افراد معمولاً تصور میکنند که اگر دیگران آنها را ترک کنند، کاملاً بیپناه خواهند شد و نمیتوانند از خود مراقبت کنند.
8. پرهیز از ایجاد روابط جدید
برخی از افراد با طرحواره رهاشدگی از ایجاد روابط جدید خودداری میکنند، زیرا میترسند دوباره طرد شوند یا احساس رهاشدگی را تجربه کنند. این رفتار ممکن است باعث انزوای آنها شود.
9. تجربه هیجانات شدید و متناقض
احساسات افراد با طرحواره رهاشدگی معمولاً شدید و ناپایدار است. آنها ممکن است در یک لحظه عاشقانه رفتار کنند و در لحظهای دیگر دچار خشم یا ترس از دست دادن شوند. این ناپایداری عاطفی میتواند روابطشان را تحتتأثیر قرار دهد.
10. تمایل به اطمینانخواهی مداوم
این افراد نیاز شدیدی به تأیید و اطمینانخواهی از طرف دیگران دارند. آنها ممکن است بارها و بارها از دیگران بخواهند که بگویند ترکشان نمیکنند یا همچنان به آنها اهمیت میدهند.
طرحواره طردشدگی چیست
افراد دارای طرحواره رهاشدگی در رابطه عاطفی اغلب بر این باورند که فرد مقابلشان هر لحظه ممکن است ترکشان کند و تنهایشان بگذارد. جملاتی که در ذهن این افراد است به صورت زیر است:
“نکنه ولم کنه، نکنه از من خوش نیاد، نکنه فکر کنه زنها/مردهای دیگه از من بهترن.”
آنها این انتظار غیر واقع بینانه را از افراد مهم زندگی خود دارند که همواره باید در دسترس آن ها باشند. و به طور افراطی نیاز دارند که از حضور فرد مقابل اطمینان داشته باشند. همچنین این افراد دائما نگرانند که نکند طرف مقابل این ارتباط را قطع کند. · این افراد معموالً در روابط عاطفی خود بیش از سایرین کنترلگری دارند و رفتارهایی نظیر حسادت و حساسیت مفرط را از خود نشان می دهند. آن ها با رفتارهایشان دائما میخواهند تعهد فرد مقابل را بررسی کنند و از وفادار بودن او مطمئن شوند.
مطالعه بیشتر: طرحواره بازداری هیجانی
افراد دارای طرحواره رهاشدگی چه ویژگی هایی دارند؟
برای رهایی از طرحواره رهاشدگی بهتر است اول بعضی از ویژگی های چنین افرادی را بدانید تا بتوانید به درمان این طرحواره بپردازید.
شخص انتظار دارد طرف مقابلش همیشه تلفن او را سریع جواب دهد، همیشه پیامهای او را سریع بخواند، در هر شرایطی با گشاده رویی با او صحبت کند و… اگر طرف مقابل در محیط کار سرش شلوغ بود و با گشاده رویی با آنها برخورد نکرد، یا تلفن آنها را دیر جواب داد سریع واکنش تند نشان می دهند، چنین جملاتی می گوید:
“تو منو دوست نداری، تو برای من وقت نمیذاری، تو منو نمی خوای و…”
از دیگر نشانه های طرحواره رهاشدگی؛ وابستگی افراطی به افراد مهم زندگی، انحصارطلبی و کنترل کنندگی، جلوگیری از فعالیت های اجتماعی طرف مقابل ( مثل شاغل بودن، ادامه تحصیل دادن)، حساسیت زیاد روی صحبت همسر با جنس مخالف و…است.
اگر رابطه عاطفی غلط باشد، یا فرد در آن رابطه تحقیر شود، یا در آن رابطه بی توجهی و بی احترامی ببیند، نمی تواند آن رابطه را ترک کند. شخص می گوید میدونم این آدم به درد من نمیخوره ولی نمیتونم رابطه را تموم کنم. می دونم نباید بهش زنگ بزنم ولی دست خودم نیست.
پاسخ مثبت شما به این سوالات نشانه طرحواره طرد شدگی است:
- نگرانم افرادی که به آنها احساس نزدیکی می کنم مرا ترک کنند یا به من بی توجه باشند.
- به افراد نزدیکم خیلی وابسته ام، چون می ترسم مرا ترک کنند.
- وقتی کسی که برایم مهم است از من دوری می کند، احساس نا امیدی می کنم.
- برخی اوقات آنقدر نگران هستم دیگران مرا رها کنند که با کنترل گری یا چسبندگی آنها را از خودم دور می کنم.
- دوست ندارم کسی که برایم مهم است به دیگران بیشتر از من توجه کند.
1- انجام خود ارزیابی مثبت در سه جنبه ظاهری، خصوصیات شخصیتی و تخصص و توانمندی کاری.
از آن جایی که چنین افرادی از درون خود را قبول ندارند نیاز هست که به توانمندی ها و تخصص های خود احترام بیشتری بگذارند.
2- انجام دگر ارزیابی مثبت در سه جنبه ظاهر ی، خصوصیات شخصیتی، تخصص و توانمندی کاری
نیاز هست که توانمندی ها و نکات مثبت دیگران را بستاییم ولی این ستودن به قیمت بی ارزش کردن خودمان نباشد
3-تمرکز بر ایجاد امنیت درونی به جای امنیت بیرونی
کسانی که ذهنیت طرحواره رهاشدگی دارند دائم ترس از دست دادن دیگران یا تنها ماندن را دارند. به همین دلیل سعی در کنترل دیگران یا چسبیدن به آن ها می کنند. در این صورت بهتر است بدانید که این رفتارها موضوع را بدتر می کند. بر درون خود کار کنید. بدانید دیگران دارایی شما نیستند و اتمام یک رابطه از دست دادن نیست. بلکه عوض کردن و تغییر زندگی است. زندگی همیشه در حال تغییر است.
4 -خودداری از برداشت انتخابی
در ذهنیت رهاشدگی، حرفهایی که دیگران می زنند را به خود می گیریم و زود برداشت بد می کنیم.
5 -استفاده از واژه مهارت به جای شانس
افرادی که در حیطه خاص از شما خوش شانس تر هستند، مهارتی بیشتر از شما دارند.
مثال: دخترخاله من چقدر شانس داره شوهرش خیلی بهش اهمیت میده، شاید این فرد درایت و سیاست زنانه قوی تری نسبت به شما دارد. یا فلان همکارم چقدر شانس داره یک ساله اومده تو شرکت به معاونمون نزدیک شده. شاید این فرد هوش اجتماعی قویتری نسبت به شما دارد.
6 -خودداری از قضاوت بر پایه احساس.
قضاوت بر اساس بازه زمانی و شواهد بیرونی انجام شود. قضاوتی که صرفا بر پایه احساس است احتمال دارد درست نباشد و از طرحواره ما نشات بگیرد.
7 -هنگام مقایسه خود با دیگران به نیازهای قلبی و درونی خود توجه کنید. در بسیاری از موارد شما حسرت چیزی را می خورید که نیاز قلبی شما نیست. خود را با دیگران برای چیزی مقایسه می کنید که نیاز اساسی شما نیست.
8 -برای تحسین دیگران به خود برچسب منفی نزنید.تو چقدر خطت خوبه من افتضاحم. تو چقدر حساب و کتابت خوبه من گیجم. شما هم مهارت ها و توانمندی هایی دارید که شاید آن ها را ناارزنده می کنید.
9 -نام سه فر دی که برای شما قابل تحسین بوده اند را بنویسید
این تمرین به افزایش خود باوری شما کمک می کند؛ یا آن ویژگی ها در خود شما وجود دارد یا پتانسیل رسیدن به آن ویژگی ها را دارید یا آن ویژگی ها نیاز قلبی شماست و باید در جهت بدست آوردن آنها بکوشید. وقتی کسی را تحسین می کنید و از وجودش به وجد می آیید شاید توانمندی ای دارد که شما هم دوست دارید داشته باشید. بنابراین بر آن توانایی تمرکز کنید. رهایی از طرحواره رهاشدگی نیاز به تمرین دارد.
11 – اگر در رابطه ای احساس می کنید خیلی به دیگری وابسته هستید و نظر او بیشتر برایتان مهم است کمی دوری کنید. یادتان باشد دیگران مسئول زندگی شما نیستند.
12- اگر در رابطه عاطفی طرف مقابل در دسترس نیست یا توجه زیادی به شما نمی کند عقب نشینی کنید.
13- دنبال افراد سرد، غیرقابل دسترس و مغرور نباشید. آن ها طرحواره رهاشدگی شما را تقویت می کنند.
14- باورهای زیر را بشناسید و آگاه باشید که این باورها شما را به سمت رهاشدگی یا طردشدگی می برد:
من تنها هستم
یکی باید باشد که به من کمک کند
دیگران به زودی رهایم می کنند
اگر طرف مقابل نباشد من هیچ کاری نمی توانم انجام بدهم.
15- برای درمان و رهایی از طرحواره رهاشدگی از تمرینات ذهن آگاهی حتما استفاده کنید. مقاله مفصل همراه با تمرینات کاربردی در همین سایت هست بر لینک زیر بزنید و مطالعه کنید:پ
مطالعه بیشتر: طرحواره محرومیت هیجانی
جمعبندی
طرحواره رهاشدگی میتواند روابط عاطفی و اجتماعی فرد را به شدت تحتتأثیر قرار دهد. شناخت این نشانهها اولین گام برای مدیریت و درمان این طرحواره است. اگر این نشانهها را در خود یا اطرافیانتان مشاهده میکنید، بهتر است از یک متخصص طرحوارهدرمانی یا روانشناس کمک بگیرید. درمانهای روانشناختی میتوانند به شما کمک کنند تا احساس امنیت بیشتری در روابط خود پیدا کنید و از وابستگی ناسالم رها شوید.
پیشنهاد میکنم تست طرحواره ی یانگ را انجام دهید تا از طرحواره های شخصیتی خود با خبر باشید
نوشتههای تازه
مزایای کتاب طرحواره ها
شناخت طرحواره های خود - درمان طرحواره ها - رشد و توسعه فردی - شناخت الگوهای غلط کودکی
خرید کتاب طرحواره ها
حتما این مطالب را بخوانید
مشاوره طرحواره درمانی
آیا بارها تلاش کردهاید که از شر افکار یا رفتارهای منفی خلاص شوید، اما باز هم به نقطه شروع بازگشتهاید؟...
درمان طرحواره اطاعت
آیا تاکنون احساس کردهاید که همیشه در زندگیتان به خواستههای دیگران اولویت میدهید و خودتان را فراموش میکنید؟ اگر بله،...
درمان طرحواره بازداری هیجانی
آیا احساس میکنید که در بیان احساسات خود محدود شدهاید؟ یا گاهی اوقات نمیتوانید به راحتی نیازهای هیجانی خود را...
درمان طرحواره ایثار
آیا احساس میکنید همیشه باید نیازهای دیگران را بر نیازهای خود ترجیح دهید؟ آیا خودتان را فراموش کردهاید و فقط...
14 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام ممنون از مطالب مفیدتون
پسر ۱۲ ساله ای که ترس از دست دادن مادر را دارد و دائم در فکر است و اضطراب دارد
چگونه بهش اطمینان بدهم که قرار نیست اتفاقی بیفتد
و دست از نگرانی بردارد
درود بر شما باید برید پیش مشاوره کودک و نوجوان
من تا کنون متوجه این نبودم ک چرا همیشه همسرم از من شکایت داره ک ولم میکنی یا حس میکنم یکی دیگم غیر من باهات تو رابطه اس فک میکردم بخاطر اعتماد بنفس پایینه یا هرچی لطفا ی راه حل بدید تا یکم شرایطم برام آسون شه و اینکه حالمو هر دفعه خراب میکنه با گفتن بکرای منفی ش درباره خودم نمیدونم خیلی کلافه ام
سلام بله گاهی رفتارهای یکی از طرفین باعث میشود طرف دیگر احساس ناامنی بکنه. مثلا خانمی که در منزل توجهی به خود نمیکنه ولی برای بیرون رفتن خیلی آرایش میکنه، یا خانمی که نیازهای همسر را نادیده میگیره، خانمی که جواب همسر را سر بالا میده و…
این موارد برای مردان هم هست.
در این زمینه میتوانید از خدمات مشاوره موسسه ذهن موفق استفاده کنید
۰۲۱۶۶۴۲۵۱۵۴
شما یک لطفی بکنید به کل جامعه و راهنمایی نکنید کسی رو…همسرش مشکل داره…اختلال داره…طرحواره رهاشدگی داره و کنترلگر هم هست و شکاک هم هست…بعد شما میگید آرایش کردن خانوم باعث احساس ناامنی اونه؟ به جای اینکه بگید پی درمان اختلالات همسرشون با یک رواندرمانگر رو بگیرن؟ یکی دیگه مشکل داره و باید درمان بشه…بعد اینسیکیور بودن آقا تقصیر خانومه؟ واقعا آدم شگفت زده میشه!! به دانش ناقص و جنسیت زده ی هیچکدومتون نمیشه اعتماد کرد…شما خرابتر نکنید، نمیخواد درست کنید…
سلام در طرح واره رهاشدگی که بنده به نوعی با ان درگیر هستم و انهم بواسطه نداشتن سرپرست و همراه بودن پنج فرزند و یک مادر که تحت پوشش بوده ایم وقایع ناگوار زیادی را تجربه کرده ایم و چه بسی که اگر در جنس مخالف بودم به نوعی رهاشدگی از این طرحواره راحت تر خواهد بود. ولی با تمامی مواردی که در زیر مجموعه طرحواره چه در شناختن موضوع و چه در قیاس خود در شمول تک تک مواردی که به نوعی تاییدی بر این رخ داد میباشد و چه در راهکارهایی در جهت رهایی از این رهاشدگی بیان شده است حال به دلایلی که خود جای بحث و اظهار نظر دارد چه بسی جنبه های دیگری از علوم رفتاری را شامل شود بسیاری از این موارد ذکر شده به واسطه فشارها و رفتارها و نابهنجاری های درون خانواده سبب ان شده است که چه بواسطه ذهن خوداگاه و چه در ضمیر ناخوداگاه واکنشی درخور شرایط موجود در طرحواره رهاشدگی را بالجبار بردوش بگیرم بلکه موضوعاتی مانند مباحث پولی و مالی الخصوص در خانواده هایی که از دوره ای به بعد افرادی به ان اضافه میشوند که هیچگونه پیش اگاهی نسبت به اخلاقیات و قواعد و اصول حاکم بر خرده فرهنگهای درون خانواده را ندارند و تنها باید به شنیده های شریک زندگی خود و تجربیات شریک از دوران طفولیت تا کنون اکتفا کنند که خود مسبب تضادها و تناقضاتی در شکل گیری چنین مشکلاتی از جمله احساس رهاشدگی میشود . بنده حقیر با مشکلاتی در دورهایی از زندگی روبرو شده ام که چاره ای جز رهاشدگی و تخریب درون خود بواسطه نگرشهای افراد پیوست خانواده و اظهار نظرهایی هدفمند نداشته ام ولی با تمام وجود در مقابل بسیاری از مشکلات سکوت اختیار نموده ام و توکل کرده ام به قادر مطلق چه بسی مرور زمان خود چاره گشا باشد
سلام.دستکم چه مدت تمرین لازمه برای رفع طرحواره ی رهاشدگی
سلام بستگی به میزان طرحوراه و فعالیت شما دارد. و بهتر است که یه درمانگر همراهیتون کنه
درودبرشما
سپاسگزارم
مفید بود
سپاس
مفید بود
من چندرابطه داشتم ودرهمشون این طرح واره رهاشدگی باعث شد که رابطه ام خراب بشه.
عالی بود. ممنون خیلی استفاده کردم.سلامت و موفق و پیروز باشید
تمام مقالات استاد میراحمدی عالی ان
سپاس گزارم مفید بود