تعریف ساختار خانواده

خانواده مهمترین نقش را در تربیت و رشد افراد دارد و قبل از جامعه یک ارکان مهم محسوب می شود. خانواده های خوب همیشه روابطی گرم و صمیمی دارند و این باعث شده تا فاصل اعضای خانواده روز به روز کمتر شود. در قدیم خانواده ها شلوغ تر بوده اند چون تعداد فرزندان بیشتر بوده اما امروزه خانواده ها کم جمعیت شده اند و بیشتر تک فرزندی باب شده است. والدین الگوهای اصلی فرزندان در خانواده هستند که وظیفه تربیت فرزندان را به عهده دارند. اولین اجتماعی که انسان در آن حضور پیدا می کند خانواده است که می تواند تاثیرات بسیاری بر رشد و سلامت روان آنها داشته باشد.

برای آموزش و پرورش اولیه افراد جامعه مهمترین پایگاه بوده که نقش های مختلفی را برای افراد ایفا می کند. اگر در خانواده رشد و پرورش افراد به درستی انجام شده باشد می تواند برای اجتماع فردی تاثیر گذار باشد. رشد افراد در یک خانواده سالم باعث سلامت جسمی و روحی اعضای روانی آنها می شود. انسان از بدو تولد به خانواده وابسته است و خانواده به عنوان یک تکیه گاه بزرگ برای او معرفی می شود که اعضای اصلی آن را پدر و مادر تشکیل مي دهد. خانواده اولین نهاد اجتماعی است که با پیوند زناشویی میان زن و مرد تشکیل می شود و هر چه مستحکم تر باشد فاصله بین اعضای آن کمتر خواهد بود.

زیربنای خانواده با تولد اولین فرزند شکل می گیرد و تغییرات زیادی را تجربه خواهد کرد. صمیمیت و استحکام میان اعضای خانواده باعث می شود تا چیزهای خوبی را از هم یاد بگیرند. اعمال و رفتار والدین به صورت مستقیم روی فرزندان هم تاثیر دارد به همین دلیل همیشه گفته می شود که والدین تلاش کنند همیشع رفتار خوبی در خانواده داشته باشند چون الگوی فرزندان هستند.

تعریف ساختار خانواده

شاخصه های سلامت خانواده

یک خانواده سالم دارای ویژگی های مثبتی بوده و شاخصه هایی دارد که شما می توانید سلامت خانواده را به خوبی مشاهده کنید. این شاخصه ها سطح سلامت روان و حتی جسم اعضای خانواده را تا حد زیادی افزایش می دهد. مشخصه های اصلی خانواده های سالم به شرح زیر می باشند:

امنیت و اعتماد

اولین شاخصه یک خانواده سالم امنیت و اعتماد است و این بدین معنی است که اعضای این خانواده به یکدیگر اعتماد کامل دارند و در خانواده حس امنیت می کنند. آسایش و آرامش در این خانواده زیاد بوده و افراد در آن احساس راحتی می کنند. امنیت روانی بالای در این خانواده ها برقرار بوده چون صمیمیت بین آنها زیاد است افراد بزرگتر می توانند مشکلات را به راحتی مدیریت کنند.

مطالعه بیشتر: مسئولیت پذیری در رابطه

همدلی از شاخصه های سلامت خانواده

مهمترین شاخصه ای که یک خانواده سالم دارد حس همدلی و همدردی و دلسوزی است. در این زمان آنها می توانند همکاری خوبی با هم داشته باشند و بهتر چالش ها را پیش رو بگذارند. این افراد کاملا تاثیر گذار هستند و با هم مشارکت خوبی دارند. اعضای این خانواده احساس مسئولیت دارند به طوری که نگران یکدیگر هستند.

مسئولیت پذیری

یکی از مشخصه های مهم خانواده های سالم از لحاظ روانشناسی، توانایی مسئولیت پذیری اعضای خانواده به خصوص والدین است. اگر پدر و مادر در خانواده مسئولیت پذیر نباشند قطعا فرزندان هم آن را یاد نمی گیرند و این خانواده با مشکلات زیادی روبرو می شوند. در خانواده های سالم هر کدام از اعضای خانواده به وظایف خود واقف بوده و برای اجرای آن احساس مسئولیت دارند.

توجه به نیازهای همدیگر از شاخصه های سلامت خانواده

یک خانواده سالم به برآورده کردن نیازهای جسمی و روانی و عاطفی همدیگر توجه زیادی می کنند آنها به خوبی نیازهای یکدیگر را پاسخ می دهند و همدیگر را درک می کنند. راهکارهای خوبی در این خانواده بیان می شود و به افراد کمک می کند تا بهتر و سریع تر بتوانند مشکلات خود را برطرف سازند.

مطالعه بیشتر: چگونه به زندگی معنا ببخشیم

انعطاف پذیری از شاخصه های سلامت خانواده

یک خانواده سالم همیشه منعطف بوده و در هر شرایطی انعطاف پذیری لازم را خواهد داشت. تفاهم و درک در این خانواده ها زیاد بوده و افراد می توانند خود را با هر شرایطی به راحتی سازگار کنند. احترام گذاشتن به یکدیگر کمک می کنند تا افرا راحت تر بتوانند مشکلات را حل کنند. در این صورت اختلافات خانوادگی هم کاهش پیدا می کند.

تعریف ساختار خانواده

عدم دخالت دیگران از شاخصه های سلامت خانواده

یک خانواده سالم اجازه نمی دهد تا دیگران در امور آن دخالت کند و اعضای خانواده همیشه با همفکری هم بر مشکلات غلبه می کنند. صداقت و رازداری در حل مسائل مهمترین اصل یک خانواده سالم است‌. قانون های نانوشته ای در این خانواده ها وجود دارد که همه به صورت خودکار انجام می دهند. افراد خانواده سالم به هنگام بروز اختلافات در محیط خانواده یا وقوع هر مسئله ی ناخوشایند، موضوع را مانند یک راز پیش خودشان نگه می دارند و اجازه نمی دهند دیگران و سایر افراد فامیل یا دوست و آشنا در مورد آن نظردهی و دخالت های بی جا کنند.

حد و مرزهای مشخص

یک خانواده سالم برای خود حد و مرز و قوانینی مشخص دارد که افراد باید تابع آن باشند. این افراد وظایف خود را به خوبی می دانند و می توانند در اسرع وقت کار خود را انجام دهند. مسئولیت پذیری نسبت به کانون خانواده در آنها به خوبی احساس می شود. افزایش مسئولیت پذیری در خانواده می تواند به صمیمیت بیشتر می انجامد.

تعادل در صمیمیت و استقلال

صمیمیت و همدلی بین اعضای خانواده سالم زیاد بوده و هر کدام استقبال مختص به خود را دارند. والدین رفتار خوبی با فرزندان دارند و هیچ وقت آنها را محدود نمی کنند. آنها آزادی های کنترل شده ای در اختیار فرزندان قرار می دهند. در خانواده های سالم در عین صمیمیت بین زوجین و محبت، به استقلال فکری و شخصیتی افراد نیز اهمیت داده می شود.

خانواده های سالم ارزش زیادی برای هم قایل هستند

فرزندان و والدین بهترین رفتار را با هم دارند. سطح تعاملات این خانواده ها گسترده بوده و با دوستان و آشنایان هم روابط سالمی دارند. آنها کاملا تاثیر گذار هستند و می توانند دیگران را هم به خوبی تحت تاثیر قرار دهند و مثبت باشند.

نتیجه گیری

مقاله حاضر به تعریف و بررسی ساختار خانواده پرداخته و اهمیت آن را در شکل‌گیری روابط خانوادگی و اجتماعی مورد تأکید قرار داده است. مشاوره خانواده در این زمینه نقش مهمی ایفا می‌کند؛ زیرا با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی، ساختار خانواده‌ها نیز دستخوش تحولاتی شده است. مشاوره خانواده می‌تواند به افراد کمک کند تا با درک بهتری از نقش‌ها و مسئولیت‌های خود در خانواده، روابط خود را بهبود بخشند و به ایجاد تعادل و هماهنگی در خانواده کمک کنند. در نتیجه، استفاده از خدمات مشاوره خانواده می‌تواند به تقویت بنیان‌های خانوادگی و ارتقاء کیفیت زندگی اعضای خانواده منجر شود.

مطالعه بیشتر: روانشناسی خانواده