توسط منتشرشده در: فروردین ۲۸, ۱۳۹۹دسته بندی ها: انواع طرحواره ها

فهرست مطالب این مقاله

گاهی پیش میاد که احساس می‌کنیم توی یه چرخه تکراری از مشکلات گیر افتادیم و هر چی تلاش می‌کنیم، باز هم همون مسائل برامون پیش میاد. این موضوع می‌تونه به خاطر وجود طرحواره‌های ناسازگار اولیه باشه؛ الگوهای ذهنی که از کودکی توی ذهنمون شکل گرفتن و روی رفتارها و احساساتمون تأثیر می‌ذارن. شناخت این طرحواره‌ها می‌تونه بهمون کمک کنه تا ریشه مشکلاتمون رو پیدا کنیم و راه‌های بهتری برای مقابله باهاشون پیدا کنیم.

آیا احساس می‌کنی همیشه از طرف دیگران مورد بی‌اعتمادی قرار می‌گیری؟

آیا فکر می‌کنی نیازهای عاطفیت هیچ‌وقت به‌درستی برآورده نمی‌شن؟

آیا حس می‌کنی توی جمع‌ها همیشه متفاوتی و نمی‌تونی با بقیه ارتباط برقرار کنی؟

آیا از اینکه ممکنه دیگران ترکت کنن، نگرانی و این ترس توی روابطت تأثیر می‌ذاره؟

“اگه می‌خوای بدونی چرا بعضی مشکلات بارها برات تکرار می‌شن و چطور می‌تونی از این چرخه بیرون بیای، این مقاله رو از دست نده!”

داستان سایه‌های طرحواره: سفر به درون

باران روی شیشه‌های کافه می‌کوبید. مریم دست‌هایش را دور فنجان چای گرم حلقه کرد و به بیرون خیره شد. ذهنش در گذشته‌ها غوطه‌ور بود؛ لحظاتی که مادرش چمدان را بست و برای همیشه رفت. بعد از آن، هیچ چیز مثل قبل نشد.

هر رابطه‌ای که داشت، شبیه کابوسی تکراری بود. آدم‌ها همیشه می‌رفتند، درست وقتی که فکر می‌کرد می‌تواند به آن‌ها تکیه کند. چند ماه پیش، وقتی رضا گفت «به کمی زمان نیاز دارم»، مریم دیگر نتوانست تحمل کند. قبل از اینکه او را ترک کنند، خودش رابطه را تمام کرد. همیشه همین بود. ترس از تنها ماندن، او را وادار می‌کرد یا وارد روابطی شود که از همان ابتدا محکوم به شکست بودند یا پیش از آنکه آسیب ببیند، خودش فرار کند.

اما حالا اینجا بود، در دفتر روان‌درمانی. دکتر لبخند زد و گفت: «این اسمش طرح‌واره رهاشدگیه، مریم. و تو می‌تونی این الگو رو تغییر بدی.»

مریم نفس عمیقی کشید. شاید وقتش رسیده بود که برای اولین بار، به جای فرار، بماند و با ترس‌هایش روبه‌رو شود.

طرحواره‌ها قالب‌هایی هستند که از تولد در ذهن و شخصیت ما ایجاد شده‌اند و ما با آن‌ها دنیا را می‌بینیم و تمام روابط ما طبق این قالب‌ها رقم می‌خورند. مدل طرح‌واره‌درمانی توسط جفری یانگ ارائه شده است. یانگ می‌گوید که طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه به خاطر تجربیات بد دوران کودکی ایجاد شده‌اند و این طرح‌واره‌ها به خاطر برآورده نشدن نیازهای کودکی ایجاد شده اند (استیونز و رودیگرز2015).

برای بهبود طرحواره ها اول باید با آنها آشنا شیم و بعد از آن باید برای طرحواره درمانی اقدام کنیم.

ما در کلینیک روانشناسی ذهن موفق ابتدا به شناسایی کامل این طرحواره ها می پردازیم و سپس برای هرکدام از طرحواره ها روش درمانی مناسب را انتخاب میکنیم.

در جدول زیر همه ی طرحواره ها را ببینید

نام طرحواره توضیح کوتاه نمونه‌ها
رهاشدگی ترس از ترک شدن توسط دیگران ترس از تنها ماندن پس از جدایی یا طلاق
محرومیت هیجانی احساس عدم حمایت عاطفی عدم دریافت محبت و توجه کافی از اطرافیان
بی‌اعتمادی/بدرفتاری باور به آسیب‌رسانی دیگران انتظار سوء استفاده یا خیانت در روابط
نقص/شرم احساس بی‌ارزشی و عیب در خود احساس شرم از وجود عیب‌های شخصیتی
انزوای اجتماعی احساس متفاوت بودن از دیگران اجتناب از حضور در جمع‌های اجتماعی
وابستگی/بی‌کفایتی نیاز به حمایت مداوم از دیگران نیاز به کمک دیگران برای انجام کارهای روزمره
شکست باور به بی‌کفایتی در مقایسه با دیگران ترس از عدم موفقیت در شغل یا تحصیل
اطاعت تسلیم خواسته‌های دیگران به‌جای نیازهای خود عدم بیان نیازها برای رضایت دیگران
ایثارگری فدا کردن نیازهای شخصی برای رفاه دیگران نادیده گرفتن نیازهای شخصی برای کمک به دیگران
معیارهای سخت‌گیرانه کمال‌گرایی و توقعات بالا از خود تلاش برای رسیدن به استانداردهای ناممکن
استحقاق/بزرگ‌منشی احساس برتری و حقوق خاص انتظار دریافت رفتار ویژه از دیگران
خودکنترلی ناکافی ناتوانی در مدیریت هیجانات و خواسته‌ها ناتوانی در کنترل خشم یا تحمل ناامیدی

بسیاری از افرادی که رفتارهای مشکل آفرین دارند، در کودکی مورد ظلم قرار گرفته‌اند و بسیاری دیگر از افراد هم در خاطرشان نیست که کودکی شان چگونه بوده است. البته ممکن است بعضی از افراد هم در کودکی تجربیات خیلی خوبی داشته‌اند ولی اکنون مشکلات زیادی دارند. طرح‌واره‌ها به خاطر نوع تربیت ما و در عین حال به خاطر خلق و خوی ما ایجاد شده‌اند. شاید کسی در کودکی مشکلی نداشت ولی اکنون در بزرگسالی مشکلاتش بسیار باشد. باز هم این شخص به خاطر وجود تعدادی طرح‌واره این کارها را انجام می‌دهد.

کلیک کن و خودتو بشناس

تست طرحواره یانگ

یادتان باشد طرح‌واره‌ها یک سری پیش فرض درست می‌کنند که رفتار افراد طبق آن فرضیات شکل می‌گیرد. شخص معلولی را می‌شناختم که به صورت مادرزاد هر دو دستش از بالای آرنج قطع بودند و یکی از پاهایش هم مصنوعی بود، ولی نقاشی‌های زیبایی می‌کشید و در کار خود استاد بزرگی بود و او به همه‌ی افراد سالم امید و انگیزه می‌داد. او می‌گفت در مدرسه وقتی بچه‌ها بازی می‌کردند و من نمی‌توانستم بازی کنم، به خودم می‌گفتم نباید “کم بیاری.” پیش فرض‌های ذهنی این شخص به این صورت بوده است.

این طرحواره‌ها تبدیل به الگوهای ذهنی می‌شوند و ما با آن الگوها با دیگران ارتباط برقرار می‌کنیم. اگر قالب کیک به صورت مربعی باشد نباید انتظار داشته باشیم که کیک ما گرد شود.

طرحواره ها یا الگوهای ذهنی چگونه ما را به سمت آدم‌های نامناسب می‌برد؟ چه عاملی باعث می‌شود که شخصی با داشتن موقعیت‌های خوب در روابط کاری و یا عاطفی مشکل پیدا کند ولی شخص دیگر موفق باشد؟ چرا ما گاهی به کسی وابسته می‌شویم که هیچ تناسبی با ما ندارد؟ چرا بعضی از افراد در محیط کار خیلی زود پیشرفت می‌کنند ولی بعضی دیگر به هیچ جا نمی‌رسند؟

جواب در الگوهای ذهنی نهفته است. ذهن ما باعث می‌شود از کسانی خوشمان بیاید، از کسانی متنفر باشیم، به کسانی وابسته باشیم، از کسانی دوری کنیم و…

مطالعه بیشتر: راه های درمان طرحواره وابستگی

طرحواره ها یا الگوهای ذهنی چگونه ما را به سمت آدم‌های نامناسب می‌برد؟

 

تست طرحواره های یانگ

جفری یانگ برای تشخیص طرحواره ها، تست طرحواره ها را طراحی کرد که در دو فرم کوتاه و بلند موجود است. در مراکز مشاوره بیشتر از فرم کوتاه استفاده می شود.

این تست یکی از معتبر ترین تست های طرحواره می باشد که در دو صورت فرم بلند و کوتاه می باشد.

تست طرحواره یانگ که توسط جفری یانگ طراحی شده است به شما میگوید که چه طرحواره هایی دارید.

بعد از انجام این تست میتوانید به درصد هر یک از طرحواره ها پی ببرید. از این رو میتوانید به درمان طرحواره های خود بپردازید.

یکی از نکات بسیار مهمی که در تست طرحواره آورده شده است سوالات با مفهوم و کاربردی است که پاسخ را برای کاربران آسان تر میکند.

بهتر است هنگام تست طرحواره تنها باشید و از کسی کمک نگیرید.

ما با طرح‌واره‌هایمان جذب دیگران می‌شویم.

مدل طرح‌واره را علم ارتباطات می‌نامند (بروس استیونز و اکهارد رودیگر 2017). بعضی از افراد جذب افراد بی‌عاطفه می‌شوند، بعضی دیگر دنبال افراد قدرتمندی هستند که آن‌ها را نجات دهند، افراد دیگری هم در ارتباطات خود متمایل به افراد ضعیف‌تر هستند و گروهی هم از ارتباط ترس دارند.

این موارد به خاطر طرحواره‌های افراد است؛ یعنی طرحواره‌ها تعیین می‌کنند که ما چگونه با دیگران برخورد کنیم. طرح‌واره‌ها از همان ماه‌ها و سال‌های اول زندگی ایجاد شده‌اند. جفری یانگ (2001) بنیان‌گذار طرح‌واره‌درمانی باور دارد که ما در کودکی نیازهای هیجانی خاصی داشتیم و نوع برخوردی که والدین با این نیازها در آن سالهای دور ولی سرنوشت‌ساز داشتند باعث ایجاد طرح‌واره‌های مختلف در شخصیت ما شده است. روزهایی که شخصیت ما در حال شکل‌گیری بوده است. طرح‌واره‌ها هم به سرعت خود را بر شخصیت ما تحمیل کرده بودند.

انواع طرحواره ها یا تله های ذهنی

در زیر به 16 مورد از انواع طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه اشاره می‌کنم.

1- طرحواره رهاشدگی:

 

شخصی که این طرح‌واره را دارد به طور ناخودآگاه منتظر است که عزیزان خود را از دست بدهد. فکر می‌کند دیگران در دسترس او نیستند و نمی‌توان خیلی به آن‌ها تکیه کرد. او باور دارد که طرف مقابلش او را رها می‌کند و یا از بین می‌رود و نهایتاً خودش تنها می‌ماند. بنابراین یا سمت افراد دور از دسترس می‌رود و با به خاطر ترس از دست دادن آدم‌ها با آن‌ها وارد رابطه‌ای صمیمی نمی‌شود و یا برای نگه داشتن دیگران آن‌ها را بسیار کنترل می‌کند.

سبک های رفتاری در طرحواره درمانی

قبل از این که بحث را پیش ببریم باید ذکر کنیم که افراد در مقابل طرح‌واره‌هایی که دارند حداقل سه روش به کار می‌گیرند؛ بعضی‌ها همان کودکی خود را ادامه می‌دهند. یعنی اگر آن زمان مظلوم و قربانی بودند هم اکنون هم هستند، اگر مورد بی‌توجهی قرار می‌گرفتند اکنون هم کارهایشان به گونه‌ای است که باعث بی‌توجهی می‌شود. یا چون در آن زمان اطرافیان در دسترشان نبودند اکنون هم سمت کسانی می‌روند که در دسترس نیستند. این سبک رفتاری را تسلیم می‌گویند؛ یعنی شخص تسلیم طرح‌واره‌ی خود است و همیشه طبق آن رفتار می‌کند.

روشی دیگر فرار یا اجتناب است؛ یعنی چون شخص از طرح‌واره‌ی خود رنج می‌برد پس تلاش می‌کند از موقعیت‌هایی که آن طرح‌واره را فعال می‌کنند دوری کند. مثلا به خاطر ترس از مسخره شدن وارد جمع‌ها نمی‌شود و یا به خاطر ترس از دست دادن مردم به کسی علاقه‌مند نمی‌شود.

و روش دیگر هم جبران افراطی یا حمله است؛ بدین گونه که شخص دیگر نمی‌خواهد مثل گذشته اش باشد و برعکس آن عمل می‌کند. در این صورت شخص به طرح‌واره‌ی خود حمله می‌کند. مثلا کسی که در کودکی خیلی مورد ظلم واقع شده است، ممکن است اکنون دیگران را اذیت کند و یا کسی که مورد بی‌مهری قرار می‌گرفت اکنون می‌خواهد به هر روشی نظر دیگران را جلب کند.

ما برای هر کدام از 16 مورد طرح‌واره این سه نوع سبک رفتاری را توضیح خواهیم داد.

مطالعه بیشتر: تست طرحواره یانگ

 

کسانی که طرح‌واره‌ی رهاشدگی داشته باشند ممکن است به یکی از روش‌های زیر عمل کنند:

  1. همسر یا دوستان خود را از میان افراد غیرقابل دسترس و یا غیرقابل پیش‌بینی پیدا می‌کنند (تسلیم).
  2. به خاطر ترس از رها شدن وارد روابط نمی‌شوند (فرار).
  3. به خاطر ترس از رها شدن سعی می‌کنند بر طرف مقابل خود مسلط شوند و یا او را خیلی کنترل کنند که مبادا رهایشان کند(جبران افراطی).

2- طرحواره محرومیت هیجانی

کسی که این طرح‌واره را دارد همه یا یکی از مشکلات زیر را دارد:

الف- کمبود محبت

ب- عدم همدلی: احساس می‌کند کسی او را درک نمی‌کند.

ج- محرومیت از حمایت: احساس می‌کند کسی وجود ندارد که بتواند به او تکیه کند.

این افراد در روابط کاری و یا عاطفی یا جذب افراد سرد و بی‌عاطفه می‌شوند و یا انتظار عاطفی زیادی از دیگران دارند. بعضی از این افراد هم خیلی وارد روابط صمیمی نمی‌شوند، زیرا فکر می‌کنند دیگران توجهی به آن‌ها ندارند.

کسانی که طرح‌واره‌ی محرومیت هیجانی داشته باشند ممکن است به یکی از روش‌های زیر عمل کنند:

  1. جذب افراد سرد و بی‌عاطفه می‌شوند و طرف مقابل به آن‌ها اهمیتی نمی‌دهد (تسلیم).
  2. به خاطر فرار از درد بی‌مهری و تسکین خود روی به اعتیاد یا حتی کار زیاد می‌آورند (فرار).
  3. به هر طریقی می‌خواهند نظر دیگران را جلب کنند و به همین خاطر بسیار دنبال کار دیگران هستند و بعد به خاطر عدم برآورده شدن نیاز عاطفی خود از دیگران گله‌مند هستند (جبران افراطی).

3- طرحواره بی‌اعتمادی:

وقتی دچار طرحواره بی اعتمادی یا تله بی اعتمادی باشید، فکر می کنید همه برای شما نقشه کشیده اند. به کسی اعتماد نمی کنید. سراغ افراد غیرقابل اعتماد می روید.

چنین افرادی ممکن است در روابط عاطفی دچار موارد زیر شوند:

  1. همسر بدبین و یا غیر قابل اعتماد پیدا کنند (تسلیم).
  2. به خاطر عدم اعتماد به مردم با کسی وارد رابطه‌ی نزدیک نشوند (فرار).
  3. از دیگران سوء استفاده کنند و یا نسبت به دیگران بی‌حرمت باشند (جبران افراطی).

4- طرحواره شرم و نقص:

برای ثبت درخواست مشاوره فرم زیر را پر کنید یا با شماره 02166425154 تماس بگیرید.

این افراد احساس می‌کنند ارزشمند نیستند و به درد جامعه نمی‌خورند. آن‌ها نسبت به انتقاد بسیار حساس هستند. معمولا خود را با دیگران خیلی مقایسه می‌کنند و فکر می‌کنند عیب‌های درونی دارند.

در روابط عاطفی ممکن است اتفاقات زیر برای آن‌ها بیفتد:

  1. همسر و یا دوستان انتقادگر و سرزنش‌گر پیدا می‌کنند. خود را همیشه زیر دست دیگران قرار می‌دهد و فکر می‌کند نمی‌تواند موقعیت بهتری داشته باشد (تسلیم).
  2. به خاطر ترس از طرد شدن احساسات خود را با دیگران در میان نمی‌گذارد و می‌ترسد که او را مسخره کنند (فرار).
  3. رفتار انتقادگرانه در مقابل دیگران دارد و تلاش می‌کند موفقیت‌های دیگران را ناچیز جلوه دهد (جبران افراطی).

مطالعه بیشتر: پیامدهای فرار دختران از خانه

5- طرحواره انزوای اجتماعی:

از انواع طرحواره ها همین طرحواره انزوای اجتماعی است.

این افراد فکر می‌کنند به جامعه تعلق ندارند و وصله‌ی ناجور جامعه هستند. در روابط عاطفی و یا دوستی ممکن است به صورت زیر باشند:

  1. در گروه‌ها مشارکت نمی‌کنند (تسلیم).
  2. از جمع‌ها دوری می‌کنند (فرار).
  3. برای ملحق شدن به گروه نقش بازی می‌کند ولی در اصل احساس تعلق به آن نمی‌کند (جبران افراطی).

6- طرحواره وابستگی:

چنین افرادی نمی‌توانند مسئولیت‌های روزمره‌ی خود را انجام دهند و به شدت دنبال این هستند که کسی آن‌ها را راهنمایی کند و یا کمک کند که کارهایشان را انجام دهند.

در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند:

  1. دنبال همسر و یا دوستان بسیار کمک‌کننده هستند (تسلیم).
  2. تصمیمات را به عقب می‌اندازند و مسئولیت مهمی در زندگی بر عهده نمی‌گیرند (فرار).
  3. با این که نیاز به دیگران دارند ولی بسیار وانمود می‌کنند که به کسی نیاز ندراند (جبران افراطی).

7- طرحواره آسیب‌پذیری:

 

این افراد معمولا فکر می‌کنند که قرار است اتفاق وحشتناکی برایشان بیفتد. در روابط عاطفی و دوستی هم به صورت زیر عمل می‌کنند:

  1. از طرف مقابل بسیار سوال می‌پرسد تا مطمئن شود که مشکلی پیش نمی‌آید و همیشه نگران اتفاقات بد هست (تسلیم).
  2. ممکن است از هر گونه موقعیت ناشناخته فرار کند (فرار).
  3. ممکن است به طور افراط گونه‌ای بخواهد خود را شجاع نشان دهد و رفتارهای خطرناکی بروز دهد (جبران افراطی).

8- طرحواره خویشتن تحول‌نیافته:

این افراد احساس می‌کنند که وجود
شان در دیگران ادغام شده است و بدون دیگران (مثلا والدین و یا یک شخص دیگر) هیچ هویت جداگانه‌ای ندارند. در روابط عاطفی و یا دوستی و کاری به صورت زیر هستند:

  1. از رفتار افراد مهم زندگی بسیار تقلید می‌کنند و با کسی ارتباط برقرار می‌کنند که رهبر و فرمانروای آن‌ها است (تسلیم)
  2. اگر کسی به آن‌ها بگوید باید خودت مستقل باشی از او کناره‌گیری می‌کنند (فرار)
  3. گاهی بعضی از این افراد برعکس موارد بالایی به صورت افراط گونه‌ای خود را مستقل نشان می‌دهند و برای کارهای سخت هم درخواست کمک نمی‌کنند (جبران افراطی)

 

9– طرحواره شکست:

یکی از انواع طرحواره ها که شیوع بالایی دارد شکست است:

این افراد باور دارند که شکست خورده هستند و احساس بی‌کفایتی می‌کنند. در روابط با دیگران هم به صورت زیر هستند:

  1. اصلا خود را قبول ندارند و یا همیشه فکر می‌کنند دیگران کارها را بهتر انجام می‌دهند (تسلیم).
  2. سرگردان است و دنبال هدف و برنامه ریزی برای موفقیت نیست (فرار).
  3. پیشرفت‌های دیگران را بی‌ارزش جلوه می‌دهند و یا تلاش می‌کنند به گونه‌ای بی‌نقص کارها را به سرانجام برسانند و چون نمی‌توانند دچار استرس فراوان می‌شوند (جبران افراطی).

10- طرحواره استحقاق:

این افراد فکر می‌کنند همیشه حق با خودشان است. هر وقت چیزی می‌خواهند باید دیگران هر طوری که شده فراهم کنند در غیر این صورت قهر می‌کنند و یا عصبانی می‌شوند. این افراد برتری جو هستند و توجهی به خواسته‌های دیگران ندارند. در روابط عاطفی و دوستی و کاری به صورت زیر هستند:

    1. با همسر و یا افراد مهم زندگی روابط بی‌عاطفه‌ای دارند و به نیازهای طرف مقابل توجهی نمی‌کنند (تسلیم).
    2. اگر در موقعیتی نتواند برتری طلبی خود را نشان دهد از آن جا می‌روند (فرار).
    3. این افراد گاهی برعکس عمل می‌کنند و با دادن هدیه‌های پر زرق و برق و یا کارهای ظاهرا خیرخواهانه می‌خواهند نشان دهند که به فکر دیگران هم هستند (جبران افراطی)

    11- طرحواره خویشتن‌داری ناکافی:

     

    چنین افرادی نمی‌توانند بر احساسات خود مدیریت داشته باشند و ممکن است کارهایی انجام دهند که به خود و یا دیگران آسیب برسانند، همچنین این‌ها تحمل ناکامی را ندارند و زمانی که چیزی را می‌خواهند اگر مشکلی پیش بیاید بسیار آشفته می‌شوند و یا آن هدف را زود رها می‌کنند. در روابط عاطفی و دوستی و کاری به صورت زیر عمل می‌کنند:

    1. هیجانات خود را نمی‌توانند کنترل کنند و یا به صورت افراطی به خوردن و یا تفریح می‌پردازند (تسلیم).
    2. ممکن است هدف خاصی برای خود تعیین نکنند و یا در محل کار زیاد توجهی به کار نداشته باشند و به همین خاطر از کار اخراج شوند (فرار).
    3. بعضی از این افراد به صورت افراطی می‌خواهند این مشکل را حل کنند و به همین خاطر به صورت فشرده می‌خواهند کارهای خود را فورا به اتمام برسانند (جبران افراطی).

    12- طرحواره ایثارگری افراطی:
    این افراد نیازهای خود و خانواده‌اشان را فدای دوستان و اطرافیان می‌کنند و وقتی کسی چیزی را از آن‌ها بخواهد نمی‌توانند نه بگویند، به همین خاطر علی‌رغم میل و با خشم درونی معمولاً دنبال انجام کارهای بقیه هستند و خودشان هم احساس می‌کنند که قربانی شده‌اند. در روابط عاطفی و دوستی و کاری به صورت زیر عمل می‌کنند:

      1. برای دیگران بیش از حد ایثارگری می‌کنند و توجهی به هدف‌ها و خواسته‌های خود ندارند (تسلیم).
      2. ممکن است به خاطر ترس از قربانی شدن از دیگران دوری کنند (فرار).
      3. ممکن است روزی به حالت پرخاشگری و یا افسردگی برسند که چرا دیگران قدر کار آن‌ها را نمی‌دانند و دیگر تصمیم بگیرند که برای هیچ کسی کاری نکنند (جبران افراطی).

      13- طرحواره جلب توجه:

      یکی دیگر از انواع طرحواره ها جلب توجه است.

      افرادی که این طرح‌واره را دارند به صورت زیر عمل می‌کنند:

      1. برای هر کاری که انجام می‌دهند در پی جلب توجه دیگران هستند و اگر طرف توجه نکند بسیار اذیت می‌شوند (تسلیم).
      2. ممکن است وقتی می‌بینند کسی مورد توجه است خیلی نسبت به او حسادت کنند و از او دوری کنند (فرار).
      3. یا وقتی کسی کار مورد پسندی انجام می‌دهد به شکل نامناسبی او را بی‌ارزش جلوه می‌دهند (جبران افراطی).

      مطالعه بیشتر: دوره طرحواره درمانی

      14- طرحواره منفی‌گرایی:

      این افراد عادت دارند از کوچک‌ترین حوادث بزرگترین فاجعه‌ها را بسازند. در روابط عاطفی و دوستی و کاری به صورت زیر هستند:

        1. هر اتفاق مثبتی را نادیده می‌گیرند و تلاش می‌کنند جنبه‌های مثبت را بی‌ارزش نشان دهند. ویژگی‌های خوب طرف را نمی‌بیند و در هر چیزی به دنبال یک نکته‌ی منفی است (تسلیم).
        2. امیدی به بهبود اوضاع ندارند و فکر می‌کنند هرگز مشکلات به پایان نمی‌رسد (فرار)
        3. بعضی از این افراد ممکن است بعد از مدتی برعکس شوند و مثبت نگر خیالی شوند و از واقعیت‌ها دور شوند (جبران افراطی).

      15- طرحواره بازداری هیجانی:

      یکی دیگر از انواع طرحواره ها طرحواره بازداری هیجانی است.

      چنین افرادی خشم، ناراحتی و غم خود را نشان نمی‌دهند، چون می‌ترسند که طرد شوند و یا دیگران را ناراحت کنند. چنین افرادی حتی ممکن است خوشحالی خود را هم نشان ندهند. در روابط عاطفی و دوستی و کاری به صورت زیر هستند:

      1. بر منطق و استدلال بسیار تاکید می‌کنند و احساسات را بی‌اهمیت جلوه می‌دهند (تسلیم).
      2. اگر فعالیتی نیاز به هیجان داشته باشد از آن دوری می‌کنند و یا افراد دارای هیجان را بی‌منطق می‌دانند (فرار).
      3. بعضی از این افراد برعکس عمل می‌کنند و بدون در نظر گرفتن شرایط به صورت افراطی هیجانات را نشان می‌دهند و حتی ممکن است برای این امر تحت تاثیر الکل و مواد مخدر قرار بگیرند (جبران افراطی).
      کلیک کن و خودتو بشناس

      تست طرحواره یانگ

      16- طرحواره ملاک‌های سخت‌ گیرانه:

      این افراد نسبت به خود بسیار سخت گیر هستند و همیشه منتظرند تا هدف‌های بزرگ خود را به دست بیاورند و بعد تفریح کنند.

      این‌ها از خود رضایتی ندارند و فکر می‌کنند هر کاری را باید به نحو احسن انجام دهند، در غیر این صورت بی‌ارزش هستند. در روابط عاطفی و دوستی و کاری این افراد به صورت زیر عمل می‌کنند:

      1. تلاش می‌کنند که کارها را بدون نقص انجام دهند و از خود و دیگران انتظارات زیادی دارند (تسلیم).
      2. گاهی وقتی می‌بینند کارها به آن صورت که می‌خواهند پیش نمی‌رود کار را رها می‌کنند و یا آن را به عقب می‌اندازند (فرار).
      3. گاهی از همه‌ی هدف‌های خود دست می‌کشند و به کارهای خیلی معمولی روی می‌آورند (جبران افراطی).

      طرحواره درمانی نتایج قابول قبولی برای رهایی از تله های ذهنی یا درمان طرحواره ها دارد که در این مقاله مجالی برای بررسی آن ها نیست.

      خرید کتاب طرحواره ها
      طرحواره ها به شدت مهم هستند و برای شناخت و درمان آنها باید حتما این کتاب را کامل به همراه تمارین مطالعه کنید

      خرید کتاب(کلیک)

      آیا مرجعی برای شناخت انواع طرحواره ها وجود دارد؟

      برای یادگیری کامل انواع طرحواره ها و روش های رهایی از طرحواره ها به کتاب طرحواره های شخصیتی نوشته فرزاد میراحمدی مراجعه کنید. لازم به ذکر است که این کتاب به گونه ای نوشته شده است که هم روانشناسان و هم افرادی که تحصیلات روانشاسی ندارند می توانند از آن استفاده کنند.

      برای مشاهده دوره های روانشناسی و خودشناسی موسسه ذهن موفق وارد لینک زیر شوید

3.5/5 - (67 امتیاز)

به اشتراک گذاشتن این استوری،بستر های خود را انتخاب کنید!

31 ديدگاه

  1. ناشناس آذر 5, 1403 در 21:13 - پاسخ

    سلام ممنون از مطالب خوبتان،ولی جهت طرحواره فقط سمت مردان نیست زنان پرآسیب هم کم نیستند.همدلی ما روانشناسان بیشتر با زنان است !

  2. khaleghi khaleghi اردیبهشت 3, 1403 در 15:27 - پاسخ

    مرسی از مقاله انواع طرحواره ها شامل 15 محصول

  3. samminmz بهمن 9, 1402 در 15:54 - پاسخ

    با سلام و وقت بخیر
    بسیار سپاسگزارم از مطالب ارزنده و مفیدتون
    من تست طرحواره ها رو انجام دادم مبلغ ۴۵ هزار رو واریز کردم ولی تفسیر تست رو دریافت نکردم اگه لطف کنید برام ارسال بشه ممنون میشم

  4. ناهید جلیلی صفار دی 2, 1402 در 10:55 - پاسخ

    سلام پاسخ تست کجا ارسال میشه ؟

    • ذهن موفق پارسیان دی 2, 1402 در 14:51 - پاسخ

      درود جواب تست داخل واتس اپ ارسال میشه

  5. طاهره زرکلام آذر 24, 1402 در 11:35 - پاسخ

    سلام بسیلر عالیست این گنحینه پرارزش می خواستم سوال کنم اگر کانالی درتلگرام دارید یا گروهی درواتساپ مایلم عضو بشوم لطفا راهنمایی

  6. مهران فر آذر 22, 1402 در 11:18 - پاسخ

    با عرض سلام طرحواره ها 18 گونه اند و شما نیز در از 18 طرحواره نام برده اید اما گفته اید که ما 15 طرحواره داریم، شاید اشتباه تایپی صورت گرفته است که بهتر است اصلاح شود.

  7. کسری آذر 19, 1402 در 00:00 - پاسخ

    مچکرم از مقاله خوبتون خیلی مفید بود

  8. tahere آذر 11, 1400 در 02:27 - پاسخ

    سلام خیلی عالیه امیدوارم تاثیر داشته درباره داشتن حال خوب

  9. دکتر احمدی مرداد 27, 1400 در 13:03 - پاسخ

    سلام تست ذهنیت های طرحواره را هم دارید؟

    • ذهن موفق پارسیان مرداد 27, 1400 در 13:08 - پاسخ

      بله خانم دکتر در همین سایت هست. در ضمن تست آرکتایپها هم که گفته بودید براتون تحلیل کردیم

  10. نوید اسفند 17, 1399 در 18:37 - پاسخ

    خیلی مقاله خوبیه ممنون

  11. مهتاب عزانی اسفند 10, 1399 در 08:58 - پاسخ

    سلام خیلی عالیه هم مقاله طرحواره ها و هم اینکه تست را چقدر دقیق تحلیل کردن

    • ذهن موفق پارسیان اسفند 10, 1399 در 15:17 - پاسخ

      با سلام ممنون از اینکه زمانی را برای شناخت خود با تست طرحواره اختصاص دادید

  12. نسیم کریمی اسفند 4, 1399 در 23:17 - پاسخ

    سلام
    من تست طرحواره یونگ رو انجام دادم اما تحلیلش برام در واتساپ نمیاد ممنون میشم راهنماییم کنید.

    • ذهن موفق پارسیان اسفند 5, 1399 در 09:26 - پاسخ

      سلام حتما امروز براتون ارسال میشه

  13. محیا اصغری بهمن 15, 1399 در 08:00 - پاسخ

    باسلام و خسته نباشید من تست را اتجام دادم ولی پاسخ و نتیجه تحلیل مشخص نشد! جواب ونتیجه تست را چگونه میتوانم ببینم ممنون .

    • ذهن موفق پارسیان بهمن 15, 1399 در 12:08 - پاسخ

      سلام بعد از انجام تست طرحواره ها میتونید روی بخش تحلیل تست بزنید

  14. نازنین مریم جعفری بهمن 8, 1399 در 21:42 - پاسخ

    خیلی عالی بود با شرکت در دروه ذهن آگاهی و دروه شخصیت شناسی موسسه ذهن موفق بنده موفق شدم از چاله های ذهنی و چالش های زندگیم بیام بیرون وبا دید دیگری زندگیم را ببینم حال زندگی زیباست . اینرو مدیون استادان عزیزم هستم سپاسگزارم اقای احمدی و خانم فتاحی ?

  15. نرگس دی 13, 1399 در 02:11 - پاسخ

    خیلی خوب بود

  16. محمدرضا آذر 8, 1399 در 10:00 - پاسخ

    خیلی عالی بود تست رو انجام دادم تحلیلش دقیقا درست بود بهتون پیشنهاد می کنم حتما تست طرحواره های یانگ رو انجام بدید

    • ذهن موفق پارسیان آذر 22, 1399 در 17:25 - پاسخ

      سپاس از شما بله تست طرحواره ها به شناخت خود کمک می کند

  17. علی ستودنی آذر 6, 1399 در 12:57 - پاسخ

    تست طرحواره های یانگ رو انجام دادم عالی بود مخصوصا اینکه رایگان برام تحلیلش کردن

  18. شهره نصر آبان 30, 1399 در 20:59 - پاسخ

    خیلی ممنون استاد لطفا در مورد منبع برای طرحواره های هیجانی وجدیدترین برسشنامه در این زمینه راهنمایی میفرمایید

    • ذهن موفق پارسیان آبان 30, 1399 در 21:01 - پاسخ

      سلام تست طرحواره ها که در همین سایت هست. منابع را هم در کتاب طرحواره های شخصیتی نوشتم

    • ناشناس آذر 11, 1400 در 02:27 - پاسخ

      سلام خیلی عالیه امیدوارم تاثیر داشته درباره داشتنحال خوب

  19. علی اردیبهشت 17, 1399 در 08:15 - پاسخ

    عالی ممنون استفاده کردیم

    • ذهن موفق پارسیان اردیبهشت 17, 1399 در 13:23 - پاسخ

      سلام ممنونم.

      • فاطمه فروردین 25, 1401 در 16:51 - پاسخ

        خیلی ممنومم

    • شهلا سیاحی بهمن 29, 1399 در 22:09 - پاسخ

      مرسی خیلی ممنونم فکر نمیکردم جایی باشد که این تست را رایگان و بصورت غیر حضوری و آن لاین انجام دهد خیلی فکرم درگیر طرحواره هام بود کمک بزرگی به من کردید خیلی از این موضوع خوشحال شدم آیا اگه سوالی داشتم کسی پاسخگو هست؟ مرسی

      • ذهن موفق پارسیان بهمن 30, 1399 در 11:08 - پاسخ

        بله حتما داخل واتس آپ پیام بدید حتما پاسخ داده میشه
        سپاس از اینکه تست طرحواره ها پاسخ دادید

درج دیدگاه