تست هوش وکسلر

هوش چیست (Intelligence)

همان طور که گفته شد نظریه‌های هوش در طول تاریخ تغییر کرده‌اند. هوش یکی از جذابترین و جالب توجه‌ترین فرایندهای روانی است که جلوه های آن در موجودات مختلف به میزان متفاوت مشاهده می‌شود.

واژه هوش کیفیت پدیده‌ای را بیان می‌کند که دارای حالت انتزاعی بوده و قابل رویت نیست. به علت دارا بودن   چنین ویژگی، تعریف آن مشکل است و از این رو تعاریف متعددی از آن ارائه شده است. هنگامی که از مردم بپرسید هوش چیست، بیشتر از هوش با عنوان عقل انسان یاد می‌کنند. یا از هوش هیجانی و یا IQ سخن می‌گویند، اما به راستی هوش چیست ؟

هوش مجموعه‌ای از استعدادها است که حافظه، دقت، تمرکز، یادگیری، درک، سرعت پردازش و استدلال در آن دخیل هستند. در واقع هوش، فرآیندی ذهنی و دربرگیرنده‌ی ظرفیت منطقی، درک خودآگاهی، یادگیری، مهارت حل مسئله، برنامه‌ریزی، خلاقیت، دانش فردی، زبان و … است. هوش، توانایی یادگیری از تجربه‌ها، تفکر انتزاعی و برخورد کارآمد با محیط و افراد پیرامون خود است.

هوش در همه‌ مردم یکسان و به یک اندازه نیست و تفاوت‌های فردی در این زمینه بسیار برجسته است. چیزهای گوناگونی مانند عوامل فیزیولوژیکی، وراثت، یادگیری، شرایط خانوادگی، شرایط محیطی – اجتماعی و عوامل فردی در میزان هوش نقش دارند.

برخی از روان‌شناسان بر این باور هستند که هوش یک توانایی عمومی برای درک مطلب و استدلال است و خود را به صورت‌های گوناگون نشان می‌دهد. ما با بهره‌گیری از هوش است که می‌توانیم در برابر دیگران و محیطی که در آن هستیم رفتاری مناسب از خود بروز دهیم و کنش و تعامل سازنده‌ای با دیگران داشته باشیم و به حل مسائل زندگی بپردازیم.

مطالعه بیشتر: IQ چیست

بهره هوشی چیست (IQ)

بسیاری از ما ممکن است در صحبت‌های روزانه خود از اصطلاح IQ استفاده کنیم، بدون آن‌که از معنای دقیق آن اطلاعی داشته باشیم IQ .مخفف عبارت Intelligence Quotient است و معنای آن بهره هوشی است. روانشناسان برای محاسبه بهره هوشی از فرمولی ساده استفاده می‌کنند.

در این فرمول سن ذهنی فرد بر سن زمانی او تقسیم و سپس در عدد 100 ضرب می‌شود. اگر بخواهیم کمی این فرمول را ساده‌تر کنیم می‌توانیم بگوییم: اگر توانایی ذهنی فردی کاملاً برابر با توانایی باشد که همسالان او در آن محدوده سنی دارند، بهره هوشی او مساوی با عدد 100 خواهد بود.

البته کمی بالا یا پایین تر بودن از عدد 100، نشان‌دهنده هوش بالاتر یا پایین‌تر محسوب نمی‌شود و متخصصان درباره تفسیر عدد به‌دست آمده با احتیاط زیادی عمل می‌کنند. در واقع به صورت معمول حد فاصل نمرات 90 تا 109 را به عنوان هوش متوسط در نظر می‌گیرند.

اما بهترین زمان برای افزایش هوش، در سنین کودکی و به خصوص بین 3 تا 8 سالگی می‌باشد.

به این دلیل که تقریباً همه چیز کودک به خصوص شخصیت و هوش او در این سن شکل می‌گیرد و در اصطلاح به این سن، سن طلایی گفته می‌شود. به همین دلیل ما بسته جامع و کاملی برای شما تهیه کردیم که بتوانید با استفاده از آن، تمامی هوش‌های کودک خود را افزایش دهید.

مطالعه بیشتر: تست قدرت تخیل

تاریخچه مطالعات مربوط به هوش

مساله هوش به عنوان یک ویژگی اساسی که تفاوت فردی را بین انسان‌ها موجب می‌شود، از دیرباز مورد توجه بوده است. زمینه توجه به عامل هوش را در علوم مختلف می‌توان مشاهده کرد. برای مثال زیست‌شناسان، هوش را به عنوان عامل سازش و بقا مورد توجه قرار داده‌اند. فلاسفه بر اندیشه‌های مجرد به عنوان معنای هوش و متخصصان تعلیم و تربیت بر توانایی یادگیری تاکید داشته‌اند.

در مقاله‌ای معتبر که در سال 1904 منتشر شد، “چارلز اسپیرمن” روان‌شناس بریتانیایی، نخستین کوشش برای تحقیق در ساختمان هوش را با روش‌های تجربی و کمی تشریح کرد. پیدایش مقیاس هوشی بینه سیمون، در سال 1905 و به دنبال آن تهیه و استاندارد شدن مقیاس استنفورد _ بینه ، در سال 1916 در امریکا، از فعالیت‌های اولیه به منظور تهیه ابزار اندازه‌گیری هوش بوده است. البته در سال 1838 “سکیرول” به‌منظور تهیه ضوابطی برای تشخیص و طبقه‌بندی افراد عقب مانده ذهنی، روش‌های مختلفی را آزمود و به این نتیجه رسید که مهارت کلامی فرد بهترین توانش ذهنی اوست. جالب آن که بعدها نیز مهارت کلامی از عوامل اساسی توانش ذهنی شناخته شد و امروز نیز محتوای اکثر تست‌های هوش را مواد کلامی تشکیل می‌دهد.
ترستون، ثرندایک، سیریل برت، گیلفورد، فیلیپ ورنون از دیگر افرادی بودند که در زمینه هوش به تحقیق و بررسی پرداختند.

عوامل موثر بر هوش

از عوامل مهم موثر بر هوش، تغذیه و دیگر شرایط دوران بارداری است. تغذیه مناسب در این دوران و رعایت بهداشت جسمی و روحی مادر تاثیر مهمی در هوش نوزاد خواهد داشت. سطح هوشی والدین، تغذیه دوران کودکی و نوزادی، شرایط و امکانات محیطی، نوع ارتباط والدین با کودک از دیگر عوامل موثر در رشد و شکوفایی هوش به شمار می‌روند. عوامل محیطی مثل وجود محرکات مناسب در محیط پرورش کودک که او را به کنجکاوی و کنکاش وا می‌دارد، در بروز و ظهور و شکوفایی هوش وی نقش اساسی دارد.

مطالعه بیشتر: تست هوش

انواع آزمون‌های هوش

تست بینه به عنوان قدیمی‌ترین آزمون برای سنجش هوش شناخته می‌شود که آزمون استنفورد _ بینه شکل تجدید نظر شده است که به فارسی نیز برگردانده شده است. تست ریون از دیگر آزمون‌های هوش است که به لحاظ سهولت اجرا معروف است. آزمون وکسلر که آزمونی پیشرفته برای سنجش ابعاد مختلف هوش است، آزمون دقیقی است که برای گروه‎‌های سنی خردسالان و کودکان و بزرگسالان فرمهای مجزایی دارد.

مطالعه بیشتر: تست هوش – کتل کودکان

محاسن آزمون هوش وکسلر

• داده‌های دقیق و روشن در مورد کارکرد شناختی فرد با توجه به پاسخ او به خرده آزمون‌ها
• توانایی مقایسه نقاط قوت و ضعف روانی شخص با مقایسه نتایج هر خرده آزمون
• سنجش متغیرهای شخصیت با مشاهده مستقیم شخص، مطالعه محتوای پاسخ‌ها، ارزیابی اطلاعات از الگوی نمره‌های خرده آزمون‌ها (البته بهاندازه آزمون‌های شخصیت دقیق نیست).
• اندازه‌گیری هوش کلامی و غیر کلامی
• دادن نیمرخ از وضعیت هوش افراد
• تفاوت بخش کلامی و عملی به روان شناس در تفسیر عملکرد بینش می‌دهد.

معایب آزمون هوش وکسلر

• در مقایسه بااستنفورد بینه دامنه‌های انتهای هوشی را اندازه نمی‌گیرد (کمتر از 40 و بالاتر از 160)، در هوش متوسط بابینه همبستگی دارد ولی در هوش بالا و خیلی پایین همبستگی کمی دارد.
• در تفسیر نتایج هوشبهر گروه های سنی خاص مشکل دارد، چون در دو انتهای طیف سنی هیچ کودکی در گروه معیار یابی نشده یعنی 6 ساله داشته اما تا 6 سال و 3 ماهه را نداشته و برای آن از روش برون‌یابی استفاده کرده است.
• نمرات خرده آزمون‌ها برای افراد بالاتر از 70 با افزایش سن کاهش می‌یابد اما اندازه کاهش در هر خرده آزمون متفاوت بوده است. متخصص ممکن است اینپراکندگی را به غلط تفسیر کرده و آن را به نقاط قوت و ضعف افراد مسن نسبت دهد.
• ممکن است درباره اقلیت‌های قومی یا اجتماعی– اقتصادی پایین چندان کاربرد نداشته باشد .
• در نمره‌گذاری بعضی ماده‌ها مثل درک وفهم، شباهت و گنجینه لغات درجه معینی از ذهنیت وجود دارد. در نتیجه یک ارزشیاب سختگیر نسبت بهسهل‌گیر نمره کمتر می‌دهد.
• از لحاظ وسعت آنچه می‌تواند اندازه بگیرد محدودیت دارد یعنی در سنجش نیاز به پیشرفت، انگیزش، خلاقیت و موفقیت ناتوان است.
• مهم‌ترین انتقاد فقدان تنوع کافی داده‌ها در مورد روایی آن‌هاست.

مقیاس هوشی وکسلر برای کودکان خردسال

مقیاس هوشی وکسلر برای دوره پیش‌ دبستانی براساس مقیاس وکسلر کودکان فراهم آمده و در واقع ادامه آم برای سنجش هوش کودکان 4 تا 5/6 ساله است. این آزمون 11 خرده مقیاس به شرح زیر دارد:

مطالعه بیشتر: تست استعداد یابی

خرده مقیاس‌های کلامی تست هوش وکسلر

• اطلاعات
• واژه‌ها
• مشابهت
• حساب
• فهم
• جملات

    خرده مقیاس‌های غیرکلامی تست هوش وکسلر

• خانه حیوانات
• تکمیل تصاویر
• مازها
• طرح هندسی
• مکعب‌ها

مقیاس هوشی وکسلر برای کودکان

مقیاس هوشی وکسلر برا ی کودکان یک آزمون تحلیلی است که نمره گذاری آن بر حسب میزان موفقیت آزمایش شونده انجام می گیرد. نمره گذاری بر اساس قانون همه یا هیچ  انجام نمی گیرد بلکه درجه موفقیت در نظر گرفته می شود.این آزمون برای کودکان گروه‌های سنی ۶ سال تا ۱۶ سال و ۱۱ ماه و ۳۰ روز اختصاص دارد.کل مقیاس از 12 خرده آزمون تشکیل شده که دو خرده آزمون آن (حافظه عددی و ماز ها) اختیاری است و می تواند به جای دو خرده آزمون دیگر به کار رود. این خرده آزمون ها بر حسب ویژگی های کلامی یا غیر کلامی  به دو گروه تقسیم می‌شوند:

خرده مقیاس‌های ‌کلامی

• اطلاعات عمومی
• ادراک و فهم
• محاسبات
• تشابهات
• لغات
• حافظه عددی

خرده مقیاس‌های عملی

• تکمیل تصاویر
• تنظیم داستان
• طراحی مکعب
• الحاق قطعات
• رمزنویسی
• ماز

مقیاس هوشی وکسلر برای بزرگسالان

نمونه و سنجش هوشی و تست هوش وکسلر رده­ی بزرگسالان ویژه­ی سنجش هوش رو به پیشرفت و فزاینده نیست و هوش پس روی را می­سنجد. بدین سبب نمی­شود. از نمونه و سنجش هوشی بچه­ها جهت ارزیابی رده‌ی بزرگسال بهره گرفت، چرا که مقصود و اعتبار، زمان اجرای آزمون، نامطلوب بودن معیارهای سنی و ذهنی و بهره هوشی برای اشخاصی که رشد خویش را کامل گذرانده­اند، نواقصی در خود خواهد داشت. شیوه­ی امتیازگذاری و انجام آزمون مشابه نمونه و سنجش هوش بچه­ها صورت می­گیرد و بهره هوشی براساس انحراف از متوسط رده­ی سنی مشخصی به‌دست می­آید. خرده مقیاس‌ها به شرح زیر است:

خرده مقیاس‌های کلامی

• اطلاعات عمومی
• فراخنای ارقام
• گنجینه لغات
• محاسبات
• درک و فهم
• شباهت‌ها

خرده مقیاس‌های غیرکلامی

• تکمیل تصاویر
• تنظیم تصاویر
• طراحی با مکعب‌ها
• الحاق قطعات
• نماد ارقام

مطالعه بیشتر: هوش کلامی چیست