مشاوره طلاق

وقتی زوجین با عشق و علاقه به امید ساختن یک زندگی مشترک، ازدواج می کنند، هرگز فکر نمی کنند روزی بتوانند این زندگی را برای همیشه به پایان برسانند. زندگی مشترک وقتی به طلاق نزدیک می شود دردهای روحی و جسمانی زیادی به همراه دارد. به باور برخی از روانشناسان، طلاق پس از مرگ عزیزان، شدیدترین عامل استرس زا در کل زندگی محسوب می شود.

بنابراین مشاوره طلاق راه بسیار مناسبی برای کمک به زوجینی است که گاهی به خاطر خودپسندی و یا ناآگاهی روی به طلاق می آورند.

بسیاری از زوج هایی که در شرف طلاق بودند با مراجعه به زوج درمانگران حرفه ای توانسته اند به عمق اشکالات رابطه خود پی ببرند و بنای زندگی را مستحکم تر بسازند.

طلاق چیست

دونالد والش در کتاب ” جدایی معنوی” می گوید: طلاق طبق آنچه در فرهنگ لغات جهانی آورده شده، عبارت است از جدایی کامل و انفصال دو نفر از هم…. اما چنین چیزی مطلقاً امکان ناپذیر است. در جهان هستی، جدایی کامل و خاتمه دادن به رابطه زناشویی غیرممکن است. حتی اگر آن شخص را پس از طلاق اصلا نبینید، باز هم به نوعی با او رابطه خواهید داشت و چگونگی آن رابطه بر زندگی تان اثر می گذارد. در واقع نمی توان به ازدواج خاتمه داد، تنها می توان پیوند زناشویی را قطع کرد. آن هم از طریق نهادهای قانونی، اما نمی توان به یکپارچگی و وحدت ایجاد شده بین دو جان خاتمه داد.

با جدایی عاطفی بخشی از طرف انگار از بین می رود و به همین دلیل است که طلاق این همه آسیب زا است.

با این حال، طلاق می تواند یک راه حل سالم برای ازدواج مشکل زا محسوب شود و یا این که خود تبدیل به بحرانی جدید در زندگی اعضای خانواده شده و آسیب های بیشتری ایجاد کند.

مشاوره طلاق

مشاوره طلاق معموالً بین 6 تا ۱۴ جلسه طول می کشد و هدف از آن آماده سازی مراجعان برای تصمیم گیری در مورد ادامه زندگی یا جدایی و نیز کنار آمدن با مشکلات پس از طلاق است. در مواردی که مراجعان به اختلالات روانپزشکی و اختلالات شخصیتی مبتلا هستند ممکن است جلسات مشاوره طلاق بیشتر طول بکشد.

انواع مراجعان مشاوره طلاق

افرادی که برای طلاق مراجعه می کنند به چند دسته تقسیم می شوند:

1- کسانی که به خاطر مشکلات ارتباطی زیاد و فشار روانی به ستوه آمده اند و صحبت از طلاق می کنند ولی قلبا مایل به طلاق نیستند.

2- افرادی که در آستانه طلاق هستند ولی هنوز تصمیم جدی نگرفته اند

3- کسانی که تصمیم جدی برای طلاق گرفته اند ولی هنوز بعضی از مسائل جانبی اشان حل و فصل نشده است و نیاز به راهنمایی دارند.

4- کسانی که از مدت ها قبل برای طلاق به توافق رسیده اند ولی برای سازگاری با مسائلی که پس از طلاق با آن روبرو می شوند مراجعه می کنند.

مشکلات و اثرات ناشی از طلاق

وقتی طلاق اتفاق می افتد اثرات روانی، اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی زیادی دارد که به صورت خلاصه می توانیم به صورت زیر این اثرات را بیان کنیم:

• از دست رفتن اهداف شخصی و مشترک
• از دست رفتن عزت نفس
• تغییر هویت
• از دست دادن خانه
• از دست دادن رفاه اقتصادی و شروع مشکلات مالی
• تغییر دوستان و خویشاوندان
• دور شدن از فرزندان
• فقدان امید به آینده

فردی که می خواهد طلاق بگیرد ابتدا باید با این اثرات آشنا شود و این موارد را در خود جستجو کند.

6 عامل جلوگیری از جدایی

99,000 تومان قیمت اصلی 99,000 تومان بود.19,000 تومانقیمت فعلی 19,000 تومان است.

خرید دوره(کلیک کنید)

باورهای اشتباه در مورد طلاق

• طلاق به معنای آن است که شما آدم خوبی نیستید
• طلاق به این معناست که شما شکست خورده هستید
• طلاق به این معناست که مشکل شخصیتی دارید
• وقتی ازدواج می کنید باید تا پای جان با فرد بمانید و از او جدا نشوید.
• طلاق امکان ازدواج مجدد خوب را از شما می گیرد
• با طلاق همسری مناسب در انتظار است.

در جلسات مشاوره طلاق باید این باورها با مراجعین در میان گذاشته شود و آن ها بتوانند با آگاهی بیشتر تصمیم بگیرند.

عوامل پیش بینی کننده طلاق در یک رابطه از نظر جان گاتمن

بعضی از مراجعین با علائمی وارد جلسه مشاوره طلاق می شوند که احتمال طلاق را در آن ها بیشتر می کند و آگاهی از این موارد بسیار مهم است:

➢مشاجرات با شدت زیاد

➢ انتقاد ، نق و غر زدن به جای شکوه و گلایه

➢داشتن دلیلی محکم برای انزجار و تنفر

➢دفاعی بودن

➢فقدان تایید و تحسین طرف مقابل

➢زبان بدنی منفی

➢کم هوشی

➢پنهان کاری

➢ابتلابه بیماری های روان پزشکی

➢اعتیاد

➢ابتلا به بیماری های جسمانی

➢مشکلات جنسی

این عوامل و مسائلی که باعث می شوند دو نفر در کنار هم احساس خوشایندی را تجربه نکنند، احتمال طلاق را افزایش می دهند.

علاوه بر موارد بالا عواملی هم برای طلاق وجود دارند که بیشتر درونی است:

عوامل درونی طلاق

• شخصیت
• فقدان مهارت های زندگی
• بیماری های جسمانی و روانی
• مکانیسم های مقابله ای ضعیف
• باورهای منفی و قواعد ناکارامد

ساختار جلسات مشاوره طلاق

در جلسات مشاوره طلاق باید بر اساس ساختار پیش برویم:

• تعیین جلسات فردی یا زوجی: مشخص کنیم که چه جلساتی نیاز به حضور هر دو هست و چه جلساتی بهتر است به صورت فردی برگزار شوند.
• تعیین قواعد جلسات (جلسات مشاوره ممکن است تعارض را افزایش دهد)
• ایجاد فضای امن و حمایتی
• عدم درگیری فرزندان و خانواده اصلی
• پرهیز از درگیر شدن در مناقشات حقوقی (از قبیل مالی)
• پذیرش زوجیت و بررسی مشکل فراتر از روابط دوتایی
• تمرکز زدایی از طلاق و احتیاط در بکارگیری کلمه طلاق حتی به عنوان آخرین راه حل

مواردی که احتمال طلاق را بیشتر می کند

در موارد زیر احتمال طلاق دو نفر بیشتر است:

✓ هر دو خواهان جدایی هستند

✓ یکی از زوج ها وارد رابطه جدید شده است

✓ مدت ها متارکه کرده اند

✓ زوج هایی که ملاک طلاق را می گیرند

✓ کتک خوردن مستمر خشونت مستمر منجر به آسیب

✓ اعتیاد

✓ خیانت بدون توقف و احساس ندامت

✓ اختلالات شخصیت(اسکیزوئید،هیستریانیک،مرزی،ضد اجتماعی(

✓ اختلالات همراه با سایکوز

✓ اختلالات جنسی

✓ انحرافات شدید جنسی بدون قصد درمان

با شناسایی این عوامل به مراحل مشاوره طلاق می پردازیم:

مراحل مشاوره طلاق

همانند همه مشاوره ها، مشاوره طلاق نیز از سه مرحله آغازین، میانی و پایانی تشکیل می شود.

مطالعه بیشتر: افزایش اعتماد به نفس بعد از طلاق

• مرحله آغازین در مشاوره طلاق

وقتی زوجین برای جلسه مشاوره طلاق حضور پیدا می کنند، مشاور بدون هیچ قضاوتی تلاش می کند با آن ها ارتباط درمانی پیدا کند و مراقب باشد ارزش ها و دیدگاه های خود را بر آن ها تحمیل نکند.

در مرحله آغازین نیاز است که به موارد زیر پرداخته شود:

کسب اطلاعات تاریخچه ای از هر دو و نحوه شروع رابطه و مراحل مختلف آن، دستیابی به تشخیص، ارجاع موارد اضطراری، شروع دارو درمانی در صورتی که نیاز باشد، تخلیه عاطفی، آرام سازی و نتیجه گیری برای ادامه زندگی یا جدایی.

اهداف درمانی مرحله آغازین

در جلسات اولیه مشاوره بر برقراری رابطه درمانی و جلب اعتماد مراجعین تأکید می شود.  درمانگر فضایی ایجاد می کند تا مراجع احساسات خود را بیرون بریزد و شرح حال دقیقی از زندگی اش ارائه دهد.  درمانگر اطلاعات ضروری تاریخچه ای را برای ارزیابی مشکلات جمع آوری می کند.  موارد اضطراری (اقداام به خودزنی و خودکشی) را شناسایی و در صورت نیاز مراجع را به دارودرمانی و بستری ارجاع می دهد.  آماده سازی مراجعان برای تصمیم گیری در مورد جدایی  یا ماندن از جمله تکالیف درمانی عمده این مرحله هستند.

بررسی اختلالات روانپزشکی: افسردگی یکی از اختلالات شایع در مراجعان طلاق است. در صورت تشخیص افسردگی درمان به موقع آن ضروری است. احساس ناامیدی و درماندگی دو نشانه مهمی است که برخی از مراجعان طلاق از آن رنج می برند.

نکته مهم این است که در جلسه اول درمانگری هستیم که به بیشترهیجانات مراجعان توجه داریم تا حل مسئله و حل تعارض و درخواست تفکر منطقی از مراجعان. همدلی در طول جلسات بسیار ضروری است.

در این جلسه بدون قضاوت بهتر است مشاور گوش شنوایی برای احساسات هر دو طرف باشد و مراقب باشد که زمان را به صورت مناسب بین آن ها تقسیم کند. درک و همدلی باید در کل جلسات درمانی بسیار ضروری است.

همدلی به صورت زیر است:

از خود بپرسیم : این آدم الان توی چه موقعیت قرار دارد؟ چه حسی دارد؟ چی شده این احساس یه او دست داده؟ جواب سوالات را به زبان خود مراجع به وی برمی گردانیم اگر همدلی ما را نپذیرفت از خود مراجع پرسیده می شود مثال: خب بهم بگو چی شده اجازه بده درک کنم!

نکته دیگر این است که ایجاد دوره انتظار در مشاوره طلاق مهم است:

افراد زمانی تصمیم به طلاق می گیرند که اغلب در یکی از دوره های هیجانی شدید زندگی شان هستند. – برخی افراد فقط به خاطر اینکه توجه همسرشان را جلب کنند به سمت طلاق می روند ولی این قانون به آنها کمک می کند منطقی تر عمل کنند.  مطالعات نشان می دهند که دوره انتظار در کاهش طلاق موثر است.

مطالعه بیشتر: مشکلات بعد از طلاق برای زنان

شرح حال گرفتن در مشاوره طلاق

خلاصه ای از چند سال زندگی خود را بگویید : چطور آشنا شدید و ازدواج کردید؟

آن یک سال که خوب بود چطور بود چه ویژگی هایی داشت؟( یادآوری نوستالژیک خاطرات می تواند احساس خوشایند ایجاد کند.)سوال را تکی و از هردو نفر همراه با بازخورد بپرسید . تا کی برات آدم جذابی بود. بعد از ازدواج انتظار چه تغیراتی را داشتید. چقدر با انتظار شما فرق داشت مشکلات چه جوری شروع شد.

همزمان هم هیجانات مربوط به رابطه پوشش داده می شود و هم اخذ اطلاعات زیرا با کسب اطلاعات احتمال بالا آمدن هیجان وجود دارد.

در این مرحله در مورد مهارت تصمیم گیری هم نیاز است صحبت شود و سود و زیان هر کدام از تصمیمات به آن ها گوشزد شود.

بعضی از افراد به صورت هیجانی و بدون هیچ فکر محکمی تصمیم به طلاق گرفته اند. بهتر است دلایل طلاق، منشا شروع درگیری ها ، عواقب طلاق، وضعیت بچه ها و مسائل مالی به اشتراک گذاشته شوند.

مرحله میانی مشاوره

در این مرحله دو نفر تصمیم گرفته اند و در صورتی که می خواهند از هم جدا شوند نیاز است که موارد زیر را آموزش ببینند:

• آماده سازی مراجعان برای سوگواری
• تقویت منابع مقابله ای
• آموزش مهارتهای والدینی
• تقویت خودآگاهی و آموزش راهبردهایی برای تحمل هیجانهای منفی
• بازسازی شناختی

مرحله پایانی مشاوره طلاق

در این مرحله مشاور و مراجع به اهداف درمانی دست یافته اند، مراجع در فرایند سوگواری قرار گرفته است، مهارتهای مقابلهای ضروری را یاد گرفته و با اصول فرزندپروری آشنا شده است.

از نقاط ضعف و قوت خود و نیز به نقا خود در فرایند طلاق پی برده و خود را برای زندگی جدید پس از طلاق آماده کرده است. معرفی بیماران به گروههای خودیاری طلاق، معرفی منابع برای مطالعه و هدف گزینی از دیگر اهدااف مرحله پایانی مشاوره طلاق  است.

مطالعه بیشتر: تعریف طلاق عاطفی

اصول اخلاقی در مشاوره طلاق

یکی از حساس ترین مشاوره ها، مشاوره طلاق می باشد. بنابراین نیاز است که مشاور اصول اخلاقی و حرفه ای را به خوبی رعایت کند.

• صلاحیت مشاور طلاق: تجربه مشاور، مطالعات در این زمینه، پختگی عاطفی و… بسیار مهم است.
• رازدازی : بسیار مهم است که رازداری رعایت شود که هم رابطه زوجین را با بحران بیشتر روبرو نکند و هم خود مشاور درگیر مسائل قانونی نشود
• عدم جهت دهی و سوق به سوی طلاق
• نیازها و نگرش های مشاور: نیاز است که مشاور از ارزشها و باورهای خود آگاه باشد و در طی جلسات درمانی، خواسته یا ناخواسته آن ها را به سمت ارزشهای شخصی خودش صوق ندهد.

اصول حرفه ای مشاوره طلاق

• اصل بر حفظ ازدواج است
• در اوایل جلسات مداخله فردی اولویت دارد تا مشاوره زوجی
• مشاوره گروهی اثربخشی بیشتری دارد
• در برخی موارد طلاق به عنوان بهانه ای برای ایجاد تغییر مطرح می شود
• در صورتی که زوجین توانایی حل مشکل را دارند طلاق مطرح نمی شود

در صورتی که دو نفر تصمیم به جدایی گرفتند باید در مورد فرزندان، مسائل مالی و سایر امورات مشترک به توافق برسند.

بازسازی زندگی بعد از طلاق بسیار مهم است. بعضی از افراد بعد از طلاق خود را قربانی فرض می کنند، بعضی از افراد بدون شناخت خود و بدون این که هیجانات دردناک خود را بشناسند فورا وارد راببطه دیگری می شوند و این امر مشکلات زیادی بر مشکلات قبلی آن ها اضافه می کند.

ضروری است دوره سوگواری به پایان برسد و بعد از آن فرد وارد رابطه جدید شود و در ضمن اصول یک رابطه عاطفی را یاد بگیرد و از تمام ضعف های خودش در رابطه قبلی اش آگاه باشد.

بازسازی زندگی بعد از طلاق موضوعی است که حتما باید افراد به آن توجه کنند و در این زمینه در سایت ذهن موفق مقاله بازسازی زندگی بعد از طلاق را پیشنهاد می کنیم.

مطالعه بیشتر: بازسازی زندگی بعد از طلاق